Μιχάλης Μπίσκος: «Η κατάρρευση των μύθων»

Τώρα που τα περιοριστικά μέτρα αρχίζουν σιγά σιγά να αίρονται, όλοι μας μετράμε το τι αφήνει πίσω του η επέλαση αυτού του φονικού ιού. Σε κάθε περίπτωση όμως στο θέμα της δημόσιας υγείας εκείνο που αποτελεί γεγονός  ύψιστης  σημασίας είναι ότι οι περισσότεροι από εμάς βγήκαμε από αυτή την πανδημία αλώβητοι γεροί και δυνατοί, έχοντας κερδίσει όλοι μαζί προς το παρών την σημαντικότερη μάχη με τις λιγότερες απώλειες εναντίον του φονικού κορονοϊού.

Γράφει ο Μιχάλης Μπίσκος, Πρόεδρος του Συλλόγου Ελλήνων Καΐρου

Παράλληλα, η οικονομία βιώνει ένα πρωτόγνωρο ξαφνικό σοκ, σημειώνοντας συγχρόνως μία τεράστια πολύ – επίπεδη ζημία το μέγεθος της οποίας κανείς προς το παρών δεν μπορεί να προσδιορίσει. Από αυτή την πανδημία όμως δεν γλίτωσαν ακόμη ούτε και οι μύθοι, πολλοί από τους οποίους σαν χάρτινοι πύργοι κατέρρευσαν ξαφνικά αφήνοντας πίσω τους πολλά ερωτηματικά.

Ανιχνεύοντας λοιπόν τους μύθους που κατέρρευσαν και ξεκινώντας σε διεθνές επίπεδο παρατηρούμε να σημειώνεται σήμερα μία έντονη αμφισβήτηση στην έως τώρα «άτρωτη παγκοσμιοποίηση» η οποία αφενός δεν μπόρεσε να αντιμετωπίσει την κρίση της πανδημίας και αφετέρου μερικώς να ενέχεται για την ραγδαία εξάπλωση του κορονοϊού μέσω της μεταφοράς προσώπων και αγαθών στις πέντεηπείρους.

Το αποτέλεσμα είναι η πρώην και πολλά υποσχόμενη παγκοσμιοποίηση να κλονίζεται και να ζητείται εσπευσμένα από εδώ και πέρα η συρρίκνωση της και ο περιορισμός της με την εφαρμογή νέων στρατηγικών. Σήμανε άραγε η ώρα της μερικής αποκαθήλωσης της, αυτό θα το διαπιστώσουμε αργότερα και όταν η πανδημία με το καλό καταλαγιάσει τελείως. Γεγονός όμως είναι ότι ο κορονοϊός εξέθεσε την ανθεκτικότητα και την έλλειψη ετοιμότητας της παγκοσμιοποίησης.

Μαζί με την παγκοσμιοποίηση κατέρρευσε και ο περιβόητος μύθος «των παντοδύναμων αγορών» γιατί όπως είδαμε ήτανε από τις πρώτες που προσέφυγαν στην κρατική στήριξη για να μην καταρρεύσουν οι ίδιες. Οι αγορές ποτέ στο παρελθόν δεν αντιμετώπισαν καμία μείζονα οικονομική κρίση και το μόνο που ήξεραν και ξέρουν να κάνουν είναι να αισχροκερδούν δανείζοντας τα κράτη με υψηλά επιτόκια.

Καταρρέουν επίσης και τα διάφορα δόγματα του υπαρκτού νεοφιλελευθερισμού που πρεσβεύουν για π.χ.  ότι «οι αγορές αυτορυθμίζονται» ή ότι «κάθε παρέμβαση του κράτους είναι χειρότερη από την μη παρέμβαση» που δείχνουν αυτή την κρίσιμη στιγμή πόση αστοχία εμπεριέχουν και ευτυχώς φαίνεται να ενταφιάζονται οριστικά, ξαναγυρίζοντας τους κυβερνώντες εν ώρα κρίσης πίσω στις Κεϋνσινιανές πολιτικές που προτρέπει τα κράτη να χρηματοδοτούν την οικονομία και τις επιχειρήσεις για την δημιουργία νέων θέσεων εργασίας.

Συνεχίζοντας την διερεύνηση των μύθων σε επίπεδο Ευρώπης διαπιστώνουμε ότι ο Κορονιός κατόρθωσε να διασωληνώσει και τον μύθο της Ευρωπαϊκής Ένωσης. Είναι ηλίου φαεινότερο ότι η Ευρώπη των Λαών και της Αλληλεγγύης προ πολλού δεν υφίσταται πια, ενώ δυστυχώς διαμορφώθηκε η νέα Ευρωπαϊκή Ένωση του πλούσιου Βορρά και του ταλαιπωρημένου Νότου, όπου προβάλλεται η ανικανότητα, η αυταπάτη και η ματαιότητα αυτού του δυσκίνητου οργανισμού.

Η Κομισιόν είναι τόσο ανήμπορη που εν μέσω πανδημίας δεν παρουσίασε ούτε ένα σχέδιο σωτηρίας σε επίπεδο Ευρωπαϊκών Εθνών, για όσους έχουν νοσήσει, ή για τα εκατομμύρια των Ευρωπαίων που θα χάσουν την δουλειά τους και θα μείνουν στον δρόμο, και αυτό απλούστατα διότι είναι ανίκανη και δεν μπορεί να βοηθήσει τα 27 Έθνη της Ένωσης, την ώρα που οι Ευρωπαίοι πεθαίνουν σαν τις μύγες.

Ο κορονοϊός μας έδειξε την Ιταλία, την Ισπανία, την Γαλλία και την Γερμανία να παραλύουν μπροστά σε μία κρίση υγείας και η αντίληψη της ενότητας να περιορίζεται στο ελάχιστο, αλλά συγχρόνως και να αλληλο – τραβιούνται για παραγγελίες και φορτία από μάσκες που τους λείπουν. Ειλικρινά διερωτάται ο Ευρωπαίος πολίτης πως είναι δυνατόν να επιζήσει αυτή η Ευρωπαϊκή Ένωση με τέτοιο έλλειμμα δυναμισμού και ιεράρχησης αναγκών.

Τέλος και σε επίπεδο Ελλάδος όπου ευτυχώς τα πήγαμε πολύ καλά με τις λιγότερες απώλειες, οι μύθοι που κατέρρευσαν αφορούν «το αναποτελεσματικό Κράτος» με τον Ιδιωτικό τομέα πάντα να υπερέχει του Δημοσίου διαθέτοντας ένα διάτρητο Εθνικό Σύστημα Υγείας, όμως και εδώ ο μύθος κατέρρευσε γιατί  τελικά το Δημόσιο Νοσοκομείο ήταν αυτό που με το προσωπικό του έδωσε την κρίσιμη μάχη και έφερε την νίκη σε όλους μας.

Για πρώτη φορά στην Ελλάδα το Κράτος σε χρόνο μηδέν οργανώθηκε και λειτούργησε σε συνεργασία με ομάδα  από  ειδικούς για την αντιμετώπιση της πανδημίας, ενώ ο Πολίτης λόγω καραντίνας παρακολουθούσε από τον καναπέ του σπιτιού του και όχι μόνο αυτό, ο πάντοτε απείθαρχος Λαός μας, αυτή την φορά έκανε την υπέρβαση του και ευθυγραμμίστηκε με τα μέτρα της Κυβέρνησης του προβάλλοντας έτσι τον καλλίτερο εαυτό του.

Και ο τελευταίος μύθος ίσως και ο πιο σημαντικός που κατέρρευσε ήταν αυτός «για τις ομαδικές αντιδράσεις που συνήθως δεν φέρνουν κανένα αποτέλεσμα», εντούτοις η Κυβέρνηση πήρε πίσω το περιβόητο «voucher», έπειτα από τις αντιδράσεις και τα σχετικά ψηφίσματα στα μέσα δικτύωσης τα οποία λόγο καραντίνας ήταν και τα μοναδικά διαθέσιμα  εκείνη την στιγμή. Στον επίλογο του παρόντος άρθρου περί μύθων προκύπτει ότι ο κορονοϊός τελικά κατόρθωσε σε χρόνο ρεκόρ να ανατρέψει λίγο πολύ περί τους δέκα μύθους στην σειρά, μύθους τους οποίους για να τους κτίσουμε ενδεχομένως να χρειάστηκαν πολλές δεκαετίες επίπονης φαντασίας και δουλειάς.

Οι πιο αισιόδοξοι αναλυτές προβλέπουν ότι η επόμενη μέρα θα δημιουργήσει ένα κόσμο λιγότερο ανοικτό, λιγότερο ελεύθερο και με λιγότερη ευημερία. Επίσης προβλέπουν ότι η πανδημία θα διευρύνει και θα ενισχύσει το Κράτος Έθνος. Με αυτά τα δεδομένα λοιπόν θα πρέπει και εμείς με την σειρά μας να ξεκινήσουμε να κτίζουμε τους νέους μύθους μας που θα μας στηρίζουν από εδώ και πέρα, ποιος ξέρει όμως για πόσο!