Μια φωτογραφία, μια ολόκληρη ιστορία

Σαν σήμερα, την  15η  Ιανουαρίου του 1889, στον Πάνσεπτο Πατριαρχικό Ιερό Ναό του Αγίου Νικολάου Χαμζάουϊ Καΐρου, τελέσθηκε η εις Επίσκοπον Χειροτονία του Αγίου Νεκταρίου Μητροπολίτου Πενταπόλεως. 

Κατά το έτος 1889 ο Πατριάρχης Σωφρόνιος ο Δ, ήταν σχεδόν ο μόνος  Αρχιερεύς του Πατριαρχείου. Ο Μητροπολίτης Πηλουσίου Αμφιλόχιος ( Κάππος +5 /12/ 1902) είχε αποσυρθεί λόγω υγείας στην ιδιαιτέρα πατρίδα του την Πάτμο.  Ο Μητροπολίτης Λιβύης Ιγνάτιος (Φακυριάδης +17/4/1899) είχε απομακρυνθεί από τα καθήκοντά του στις 12 Αυγούστου του1888. Στις 7  Νοέμβριο του ίδιου έτους είχε κοιμηθεί και ο Μητροπολίτης Θηβαΐδος Ματθαίος (Βαλλινάκης ) 

Ο Πατριάρχης Σωφρόνιος ευρισκόμενος σε βαθύ γήρας , έχοντας την αγωνία της συνέχειας του Πατριαρχείου απεφάσισε την προαγωγή σε Τιτουλάριο Μητροπολίτη του σεμνού και κατά πάντα αξίου Πατριαρχικού του  Αντιπροσώπου στην πόλη του Καΐρου, Μεγάλου Αρχιμανδρίτου Νεκταρίου Κεφαλά. Επίσης την εκλογή του Αρχιμανδρίτου Γερμανού (Βουρλαλίδου + 4/9/1912  σε Τιτουλάριο Μητροπολίτη Θηβαΐδος . Ο Γερμανός υπηρετούσε ως Διευθυντής της Κοινοτικής Σχολής Πορτ Σάϊντ. Μη έχοντας Αλεξανδρινούς Αρχιερείς, συγκάλεσε σε ενδημούσα Σύνοδο τους παρεπιδημούντας Αρχιερείς,  Αρχιεπίσκοπο Σιναίου Πορφύριο τον Α (Παυλίδης +16/7/1909)και Μητροπολίτη πρ. Κέρκυρας Αντώνιο ( Χαριάτης +24/1/1892)

Κατά το πρακτικό της εκλογής, η ψηφοφορία διεξήχθη στον Ιερό Ναό του Αγίου Νικολάου. Ο Άγιος εξελέγη Μητροπολίτης Πενταπόλεως εις διαδοχή του  αποβιώσαντος πολυπάθου  Μητροπολίτου Νείλου(+12/11/1887)

Συνυποψήφιοι του Αγίου ήταν οι Οσιώτατοι Ιερομόναχοι Χρύσανθος και Παΐσιος. Κατά πάσα πιθανότητα ο Χρύσανθος ήταν ένας εκ των εφημερίων  του Ιερού Ναού Αγίου Νικολάου Χαμζάουϊ. Το γεγονός της εκλογής και εν συνεχεία της χειροτονίας γέμισε πνευματική χαρά τους κληρικούς,  το ποίμνιο του Καΐρου και  όλης της Αιγύπτου. Δυσαρέστησε όμως και κάποιους από τον εκκλησιαστικό κύκλο !!!

Ο τοπικός τύπος ως και εκκλησιαστικά περιοδικά, “Σωτήρ” των Αθηνών (10/3/1889 ) και “Εκκλησιαστική Αλήθεια του Οικουμενικού Πατριαρχείου” (8/2/1889), μεταφέρουν τα ευχάριστα γεγονότα σε όλη την Ορθοδοξία.

Σημειώνει ιδιοχείρως ο Πατριάρχης Σωφρόνιος στον υπ’ αρθμ  Κώδ. 5 του Πατριαρχείου Αλεξανδρείας: «Σήμερον τῇ 15η Ἰανουαρίου 1889 σωτηρίου ἔτους, ἡμέρᾳ Κυριακῇ συνεπείᾳ τοῦ ἀνωτέρῳ ὑπομνήματος, ἱερουργήσαντες πατριαρχικῶς ἐν τῷ ἱερῷ Ναῷ τοῦ Ἁγ. Νικολάου μετά δύο Ἀρχιεπισκόπων  του τε πρώην Κερκύρας Ἀντωνίου Χαριάτη καί Σιναίου Πορφυρίου, προεχειρίσαμεν τόν ἐν ἱερομονάχοις Ἀρχιμανδρίτην Νεκτάριον Καφαλᾶν εἰς μητροπολίτην τῆς πάλαι ποτέ διαλαμψάσης Μητροπόλεως Πενταπόλεως, τήν δέ Πατριαρχικήν ἡμῶν ταύτην πρᾶξιν κατεχωρήσαμεν ἐν τῷδε τῷ ἱερῷ Κώδικι εἰς διηνεκή τήν ἔνδειξιν. 

+ Ὁ Πάπας καί Πατριάρχης Αλεξανδρείας Σωφρόνιος.»

Τόσο στο αρχείο του  Πατριαρχείου όσο και στην Ιερά Μονή της Αγίας Τριάδος Αιγίνης που ίδρυσε ο ίδιος ο Άγιος δεν διασώθηκε  κάποια  φωτογραφία από την χειροτονία του. Πριν από ένα περίπου έτος στην Βηρυτό, σε ένα σπίτι που θα το γκρέμιζαν λόγω φθοράς, ένας χριστιανός  εργάτης εντόπισε μια φωτογραφία που απεικόνιζε πολλούς κληρικούς. . Η  φωτογραφία αυτή παραδόθηκε στον  Οσιολογιώτατο Μόναχο π. Ιουστίνο Σιμωνοπετρίτη . 

Ο π . Ιουστίνος  με  μεγάλους  κόπους έχει συλλέξει πλήθος φωτογραφιών, χαρακτικών, παλαιτύπων βιβλίων ,κυρίως με θέμα το Άγιον Όρος. Ο κόπος της εργασία του έχει ψηφιοποιηθεί και παρουσιάζεται  διαδικτυακά από την Αγιορείτικη Φωτοθήκη , παράρτημα της Αγιορείτικης Εστίας. Η Αγιορείτικη Εστία, εδρεύει στην Θεσσαλονίκη και εργάζεται για την προβολή της πολιτιστικής κληρονομιάς του Αγίου Όρους. 

Κατά την μαρτυρία μέλους της, η φωτογραφία αυτή είχε πολλές φυσικές φθορές από τον χρόνο και τις συνθήκες που φυλασσόταν. Με την βοήθεια ειδικών συντηρητών και την σχετική επιστημονική επεξεργασία, δημοσιεύθηκε επίσημα την  4η Αυγούστου 2023. Είναι δε η μοναδική φωτογραφία από την χειροτονία του Αγίου μας. Με την προτροπή του Μακαριωτάτου Παπά και Πατριάρχου ημών κ.κ. Θεοδώρου, αντίγραφό της, κοσμεί την επίσημο αίθουσα υποδοχής της Πατριαρχικής Επιτροπείας Καΐρου .

Περιγραφή της φωτογραφίας 

 Στο κέντρο καθήμενος ο Πάπας και Πατριάρχης Αλεξανδρείας Σωφρόνιος Δ´ (1798-1899). Δίπλα του ο Άγιος Νεκτάριος φέρων το Ιερό Εγκόλπιο . Ήταν τότε σε ηλικία 43 ετών. Δεύτερος από αριστερά ο Αρχιεπίσκοπος Σιναίου Πορφύριος Α´ ενώ τέταρτος από δεξιά ο  Μητροπολίτης πρώην Κερκύρας Αντώνιος. Τους περιστοιχίζουν κληρικοί που υπηρετούσαν στο Κάΐρο .

Κατά τα έτη που Άγιος υπηρέτησε στο Κάϊρο διακονούσουν σύμφωνα με τους Κώδικες Βαπτίσεων και Γάμων της Επιτροπείας, οι κληρικοί : Πρωτοσύγκελλος Νεόφυτος, Ιερεύς  Ιωάννης, Ιερεύς Δαβίδ, Αρχιμανδρίτης Μεθόδιος, Ιερομόναχος Κάλλιστος, Ιερομόναχος Χρύσανθος, Οικονόμος Νικόλαος, Ιερομόναχος Δωρόθεος, Αρχιμανδρίτης Αβραάμ, Οικονόμος Νεκτάριος, Αρχιμανδρίτης Αμβρόσιος, Ιερεύς Γεώργιος, Αρχιμανδρίτης Καλλίνικος.

Άγιε του Θεού πρέσβευε υπέρ πάντων ημών !

Αρχιμ. Στέφανος Σουλιμιώτης

Μέγας Εκκλησιάρχης Πατριαρχείου Αλεξανδρείας .

Πηγές και βοηθήματα 

Πατριαρχικοί Κώδικες και *Κώδικες Βαπτίσεων και Γάμων 

Πατριαρχείου και Πατριαρχικής Επιτροπείας Καΐρου

 *Όσιος Νεκτάριος Κεφαλάς 

Τίτου Ματθαιάκη  

 *Ο Άγιος Νεκτάριος Πενταπόλεως Η πρώτη Αγία Μορφή των καιρών μας .

Σοφοκλή Δημητρακόπουλου 

*Ο Άγιος Νεκτάριος Κεφαλάς Μητροπολίτης Πενταπόλεως

Κλεόπα Στρογγύλη Μητροπολίτου Σουηδίας 

*Βικιπαίδεια

* Ιστοσελίδα Αγιορείτικης Εστίας 

* Ιστοσελίδα Μάρκου Μάρκου 

*Ηθική και Θρησκευτική Εγκυκλοπαιδεία