Αλεξανδρινές Πρωτοχρονιές στο διάβα του χρόνου

Με τη βοήθεια μικρών άρθρων του αλεξανδρινού ¨Ταχυδρόμου¨ θα ταξιδέψουμε στο διάβα 7 δεκαετιών του 20^ου αι., διαβάζοντας για τον εορτασμό Αλεξανδρινών Πρωτοχρονιών, με επίκεντρο τον ¨Ευαγγελισμό¨, που ορισμένες μνήμες τους ανιχνεύονται ακόμη και σήμερα στις αιγυπτιώτικες ψυχές. Μπορεί οι λέξεις, κάπως ανακατεμένες, να επαναλαμβάνονται, αλλά οι αλλαγές κυρίως των ονομάτων είναι αυτές που συνθέτουν τελικά τα ιστορικά τεκμήρια της κάθε εποχής :

          1/1/1904 : ¨Ο σχετικώς καλός καιρός ηυνόησε την εορτήν. Μέγιστος συνωστισμός εν τω Ναώ του Ευαγγελισμού, ένθα παρέστη εις την λειτουργίαν ο Γεν. Πρόξενος κ. Σκωτίδης μετά του προσωπικού του προξενείου. Η κίνησις εις το προξενικόν κατάστημα ήτο ζωηροτάτη, καθώς και εις το Πατριαρχείον και εις τον οίκον του προέδρου της Κοινότητος κ. Μπενάκη. Εις τας οδούς η κίνησις και μάλιστα εις τα καφενεία ήτο μεγίστη. Εφέτος τη παρακλήσει του κ. Σκωτίδου το Διοικητήριον επέτρεψε τα τυχηρά παιγνίδια επί τριήμερον εις πάντα τα καφενεία και κατά το επικρατούν έθιμον κάθε ρωμηός προσήλθε να ίδη την τύχην του. Ο βακαράς, η ρολίνα, ο ιππόδρομος, η τριανταμία, το ταμπλώ, ο πολύχρωμος περιγραφικός δίσκος, ου μην αλλά και το ¨κορώνα ή γράμματα¨ και το ¨μονά ή ζυγά¨ ήσαν εις ημερησίαν διάταξιν. Και περί τας τράπεζας συνωθούντο πάσης τάξεως άτομα, επιστήμονες και έμποροι, κύριοι και υπάλληλοι, βαμβακέμποροι και ρεμιζιέδες, κόσμος της αγοράς, κόσμος των γραμμάτων και τα νομίσματα παντός μετάλλου και χάρτου κατρικύλιον χειμαρωδώς, πληρούντα ή κενούντα αλληλοδιαδόχως τα θυλάκια¨.

          1/1/1914 : ¨Σπανίως συνεκεντρώθη τόσον πλήθος εις τον ναόν του Ευαγγελισμού, όσον κατά την τελετήν της πρώτης του νέου έτους 1914. Από της πρωίας ο ναός και το προαύλιον είχον πληρωθή κόσμου αμφοτέρων των φύλων, όστις ανέμενε τους επισήμους, οι οποίοι ήρχισαν καταφθάνοντες περί την 10¼, οπότε και ήρξατο η επίσημος Δοξολογία, τελεσθείσα υπό της Α.Σ. του Αγ. Τριπόλεως, περιστοιχιζομένου υφ΄ ολοκλήρου του υπ΄ αυτόν κλήρου. Μεταξύ των επισήμων, πρώτος προσήλθεν ο Γενικός Πρόξενος κ. Σακτούρης με ολόκληρον το ανώτερον προσωπικόν του Προξενείου, οι δύο παρεπιδημούντες αξιωματικοί του ναυτικού μας κ.κ. Μπούμπουλης και Λεοντόπουλος, πάντες εν στολή, ταυτοχρόνως δε περίπου ο Γεν. Πρόξενος της Ρωσσίας κ. Πετρώφ, ο Κυβερνήτης και το επιτελείον του ρωσσικού πολεμικού ¨Μπογαντύρ¨ εν μεγάλη στολή. Εντός του ναού ανέμενον ο Πρόεδρος της Κοινότητος κ. Συναδινός και ολόκληρος η Κοινοτική Επιτροπή, καθώς και οι πρόεδροι των ελληνικών Σωματείων. Ο λαμπρός χορός του κ. Παπασταθοπούλου έψαλλε με εξαιρετικήν γλυκύτητα το πολυχρόνιον, ενώ υπό τους ήχους των κωδώνων η Φιλαρμονική ανέκρουε τον Εθνικόν μας Ύμνον¨.

          1/1/1928 : ¨Εις τον ναόν του Ευαγγελισμού ετελέσθη την πρωίαν επί τη 1^η του έτους επίσημος δοξολογία, εν μέσω πυκνοτάτου εκκλησιάσματος, ιερουργούντος του προϊσταμένου του ναού αρχιμανδρίτου κ. Φωτίου. Εκ των επισήμων παρέστησαν ο Γεν. Πρόξενος κ. Π. Σκέφερης, συνοδευόμενος υπό των δύο υποπροξένων, καθώς και του λοιπού προσωπικού του Γενικού Προξενείου. Εις το τέλος της δοξολογίας ο Γενικός Πρόξενος κ. Σκέφερης εζητωκραύγασεν υπέρ του έθνους. Κατά την άφιξιν και αναχώρησιν των επισήμων η Ελληνική Φιλαρμονική ανέκρουσε τον εθνικόν μας ύμνον. Επηκολούθησε δεξίωσις εις το προξενικόν μέγαρον, όπου προσεφέρθη καμπανίτης εις τους προσελθόντας προκρίτους και άλλα μέλη της παροικίας¨.

1/1/1938 : ¨Εξαιρετική κοσμοσυρροή παρετηρήθη κατά την πανηγυρικήν δοξολογίαν επί τη 1^η του Έτους εις τον Ναόν του Ευαγγελισμού. Εκ των πρώτων προσήλθων εις τον ναόν ο Γενικός Πρόξενος κ. Βαλτής, οι υποπρόξενοι, πολλοί των Κοινοτικών Επιτρόπων και τα Προεδρεία Πατριών και Φιλανθρωπικών Σωματείων μας. Μετά την δοξολογίαν, ης παρέστη η Α.Θ.Μ. ο Πατριάρχης, το πλείστον του εκκλησιάσματος, ηγουμένης της Φιλαρμονικής και των Προσκόπων, μετέβησαν εις το Προξενείον, όπου ο κ. Κ. Βαλτής εδέχθη τα συγχαρητήρια των, προσφερθέντων αυτοίς αναψυκτικών. Ακολούθως, η Φιλαρμονική διήλθε των κεντρικών αρτηριών της πόλεως μας, ανακρούουσα ενθουσιώδη εμβατήρια. Ζωηροτάτη υπήρξεν η κίνησις εις την πόλιν μας τόσον κατά την παραμονήν, όσο και κατά την ημέραν της Πρωτοχρονιάς. Το ¨Μονσενιέρ¨ του κ. Παστρούδη, το ¨Τριανόν¨, το ¨Ουΐνδστωρ¨ και το Κατάστημα Αθηναίου συνεκέντρωσαν πολύν κόσμον, ασυγκρίτως περισσότερον από τον περυσινόν, όστις διεσκέδασε μέχρι των πρωϊνών ωρών, εξοδεύων φειδώς. Γενικώς όλα τα καταστήματα ειργάσθησαν περισσότερον εφέτος. Ως και αυτό το εν τη πόλει μας ¨Τάουν Όφφις¨ των Ιπποδρομιών είδε τας εισπράξεις του κατά πολύ υπερτερούσας τας των προηγηθεισών εβδομάδων. Το…νοήμον κοινόν κατέθεσε και πάλιν εις τον βωμόν της Τύχης όλας τας οικονομίας του, προς δόξαν των τετραπόδων !¨.

1/1/1947 : ¨Με την συνήθη επισημότητα και με συμμετοχήν κόσμου πολλού ετελέσθη την πρωΐαν εις τον Ναόν του Ευαγγελισμού η καθιερωμένη επίσημος Δοξολογία επί τω Νέω Έτει. Την λαμπρότητα εν τούτοις της τελετής επεσκίαζεν η λύπη την οποίαν ησθάνετο κατά την στιγμήν εκείνην ολόκληρος η παροικία, συνεπεία του θανάτου του εξαιρετικού παροικιακού παράγοντα και εκλεκτού συμπολίτου μας, αειμνήστου Γεωργίου Ρούσσου. Εις την Δοξολογίαν, της οποίας προέστη η Α.Θ.Μ. ο Πατριάρχης κ.κ. Χριστόφορος, συμπαραστατούμενος υπό των Αγ. Τριπόλεως κ. Θεοφάνους και του Θεοφιλ. Μαρεώτιδος κ. Αθανασίου και του λοιπού Κλήρου, παρέστησαν ο Γεν. Πρόξενος κ. Χ. Ζαμαρίας, ο Πρόξενος κ. Μοσχόπουλος, οι υποπρόξενοι κ.κ. Μπουφίδης και Αντωνέλλος, ο προεδρεύων αντιπρόεδρος της Κοινότητος κ. Ν. Βατιμπέλλας, ο κ. Ροδοκανάκης, ο κ. Κλ. Νικολάου, ο κ. Α. Σαράτσης, ο κ. Ν. Περαίος, οι δικασταί κ.κ. Μοδινός, Βλάχος Σαρσέντης και Κοκκινόπουλος, ο πρόεδρος του Προξενικού Δικαστηρίου κ. Γιαννόπουλος, η καθηγήτρια Δρ Αγγ. Παναγιωτάτου, ο Λιμενάρχης κ. Νταλιάνης και άλλοι. Μετά την Δοξολογίαν η Α.Θ.Μ. ο Πατριάρχης ανέπεμψεν ειδικήν επί τω Νέω Έτει ευχήν. Την τάξιν ετήρουν οι Πρόσκοποι, ενώ η Φιλαρμονική επαιάνιζεν εκλεκτά τεμάχια του ρεπερτορίου της. Χάρις εις τα υπό του Τελετάρχου πατρός Ι. Καραμηνά, Μεγάλου Οικονόμου, ληφθέντα μέτρα, παραδειγματική τάξις επεκράτησε καθ΄ όλην την διάρκειαν της τελετής. Μετά το πέρας της Δοξολογίας, προηγουμένης της Φιλαρμονικής, κατηυθύνθησαν όλοι εις το Προξενικόν Μέγαρον, όπου οι επίσημοι και μη υπέβαλον τας ευχάς των προς τον κ. Γεν. Πρόξενον¨.

1/1/1957 : ¨Την πρωΐαν ετελέσθη εις τον Ευαγγελισμόν, χοροστατούντος του Πατριάρχου, Δοξολογία επί τη Πρώτη του Έτους 1957. Παρέστη ο Γενικός μας Πρόξενος κ. Αργυρόπουλος μετά της Κυρίας του, ο συμπαθής νέος μας πρόξενος κ. Νικόλαος Καρανδρέας, ο Πρόεδρος της Κοινότητος κ. Θεοδωράκης και το λοιπόν Προεδρείον, οι Πρόεδροι πλείστων σωματείων της πόλεως μας και πλήθος παροίκων. Μετά το πέρας της Δοξολογίας έλαβε χώραν εις το Προξενείον μας σεμνή τελετή, κατά την οποίαν επεδόθησαν τα παράσημα εις τιμηθέντας συμπολίτας μας. Οι τυχόντες της τιμητικής ταύτης διακρίσεως είναι αι κυρίαι Κανελλάτου και Τ. Λαγουδάκη, και οι κ.κ. Αλ. Σαράτσης, μακαρίτης ιατρός Τσατσάνης, Κοράκης, Νανόπουλος, Παπαθεολόγου, Καλοχριστιανάκης, Μ. Μπενάκης, ιατρός Κωστάλας, Ι. Δούκας ζωγράφος και Μηνάς Αρετός¨.

1/1/1963 : ¨Εις τον Ιερόν Ναόν του Ευαγγελισμού εγένετο δοξολογία επί τη πρώτη του Νέου Έτους. Παρέστησαν αι διπλωματικαί και κοινοτικαί αρχαί, εκπρόσωποι σωματείων και πολλοί πρόκριτοι. Πολλοί πάροικοι προσήλθον εις τον Ιερόν Ναόν δια το ¨καλό του χρόνου¨, αλλά και δια να αναμνηθούν ημερών άλλων. Οι πρόσκοποι και αι οδηγοί ετήρησαν την τάξιν και η παρουσία όλων των τάξεων της παροικίας προσέδωσε ιδιαίτερον τόνον εις την χθεσινήν δοξολογίαν. Εκ μέρους των διπλωματικών μας αρχών, παρέστησαν ο Πρόξενος κ. Κωνσταντόπουλος, ο υποπρόξενος κ. Αδαμόπουλος και ο Νομικός Σύμβουλος της Πρεσβείας μας κ. Γ. Μητσιάλης¨.

1/1/1974 : ¨Η Πρώτη του έτους εωρτάσθη εις την Παροικίαν με την καθιερωμένην εθυμοτυπίαν και τας συγκεντρώσεις εις τα σωματεία και τας οργανώσεις. Η δοξολογία εις τον Ευαγγελισμόν ετελέσθη πρωτοστατούντος του Πατριάρχου Αλεξανδρείας Νικολάου και παρουσία του Γενικού Προξένου της Ελλάδος και της Κας Παπαδοπούλου, ως και του Γενικού Προξένου της Κύπρου και της Κας Έλληνα. Επίσης παρέστησαν ο Αντιπρόεδρος της Κοινότητος κ. Αντωνιάδης, ο τέως Πρόεδρος του Προξενικού Δικαστηρίου κ. Γιαννόπουλος, ο Πρόεδρος του ¨Αισχύλου¨ κ. Ταμβάκης, ο Αντιπρόεδρος της Κυπριακής Αδελφότητος κ. Ιωαννίδης και ο Γενικός Γραμματεύς κ. Σωτηρίου, ο Πρόεδρος του Μικρασιατικού κ. Δανιηλίδης και πολλοί άλλοι παροικιακοί εκπρόσωποι. Μετά το πέρας της Δοξολογίας ο Γενικός Πρόξενος της Ελλάδος κ. Παπαδόπουλος εζητωκραύγασε υπέρ του Έθνους και εν συνεχεία ωμίλησεν δι΄ ολίγον η Α.Θ.Μ. ο Πατριάρχης, ευχηθείς υπέρ της ευοδώσεως του αγώνος των Αραβικών όπλων και ενισχύσεως της Ειρήνης εις την Μέσην Ανατολήν. Εν συνεχεία έλαβε χώραν το Κόψιμο της Βασιλόπητας εις τα γραφεία του Ναού υπό της Α.Θ.Μ. του Πατριάρχου. Μετά την δοξολογίαν έλαβε χώραν η καθιερωμένη δεξίωσις εις το Προξενικόν Μέγαρον, όπου προσήλθον πολλοί Πάροικοι δια να ευχηθούν εις τον Γενικόν Πρόξενον και την Κα Παπαδοπούλου¨.

Ν.ΝΙΚΗΤΑΡΙΔΗΣ