Στα 1955 ο Ν. Καμπάνης είχε παρουσιάσει σε σχετικό του άρθρο στον αλεξανδρινό ¨Ταχυδρόμο¨ μια ενδιαφέρουσα έρευνα για τα ψευδώνυμα των ηθοποιών, η οποία και θα αποτελέσει τη βάση για τα παρακάτω :
Οι καλλιτέχνες λοιπόν, παίρνουν συνήθως ψευδώνυμα είτε για καλλιτεχνικούς λόγους, είτε διότι έχουν ένα κακόηχο όνομα, το οποίο φυσικά ¨μειώνει¨ το γόητρο τους. Πως άραγε μπορεί να προδιαθέσει θετικά το θεατή μία ¨Ιουλιέτα¨ που ονομάζεται Ανδρονίκη ή ένας ¨Οθέλλος¨ που διατηρεί το βαπτιστικό του όνομα Γιακουμής ; Το ίδιο και στο μουσικό θέατρο, που μια θελκτική ροματζιέρα δεν μπορεί να λέγεται Αντωνία ή ένας χορευτής Ξενοφώντας… Στην Ελλάδα δε, που τα παλιά τα χρόνια το επάγγελμα του ηθοποιού δεν είχε καμία υπόληψη, τα ψευδώνυμα ήταν μία λύση.
Αν θέλουμε να πάρουμε τα πράγματα από την αρχή, το 1902 η αδελφή της Μαρίκας Κοτοπούλη, Φωτεινή Λούη, όταν εμφανιζόταν στη Σύρο με το θίασο του πατέρα της, έπαιρνε για λίγο διάστημα το ψευδώνυμο Φανή Έσλερ. Τον Απρίλιο του 1938 ο Λάσκαρης στο περιοδικό ¨Παρασκήνια¨ αναφέρει τα ¨επίσημα¨ ψευδώνυμα κάποιων ηθοποιών. Έτσι, ο Διονύσιος Ταβουλάρης λεγόταν ¨Ροκαμβόλ¨, ο Δημοσθένης Αλεξιάδης ¨Καλόγερας¨, ο Μιχαήλ Αρνιωτάκης ¨Βασιλέας¨, ο Ευάγγελος Παντόπουλος ¨Χαρούπης¨ και ο Εδμόνδος Φιρστ ¨Γερμανός¨.
Ερχόμενοι τώρα στο 1955, ο πρωταγωνιστής του Εθνικού Θεάτρου Νίκος Παρασκευάς είχε ως πραγματικό ονοματεπώνυμο το Παρασκευάς Παπαδόπουλος. Ένας άλλος πρωταγωνιστής του Εθνικού, ο Αποστολίδης ονομαζόταν Ι. Ρεβίθης, ενώ η αείμνηστη τότε πρωταγωνίστρια της Κρατικής Σκηνής Σαπφώ Αλκαίου ονομαζόταν Τιβερίου. Στο θίασο Λογοθετίδη, η πρωταγωνίστρια Ίλια Λιβυκού ονομαζόταν Αμαλία Κοζύρη και η Χάρις Καμίλλη λεγόταν Χάρις Καμηλαδοπούλου. Στο θίασο Κοτοπούλη, το πραγματικό όνομα του Απόστολου Αβδή ήταν Απόστολος Αβδελόπουλος και της Τζένη Καρέζη, Τζένη Καρπούζη. Η κυρία Κατερίνα που εμφανιζόταν μόνο με το μικρό της όνομα, είχε ως επίθετο το Καρύδα, ενώ το πραγματικό όνομα του καλλιτέχνη του θιάσου της Γ. Γιολάση ήταν Γ. Βογιατζής. Οι θίασοι των θεάτρων ¨Αθηνών¨ και ¨Κεντρικού¨ είχαν από έναν καλλιτέχνη με ψευδώνυμο : Ο πρώτος τον Γ. Δάνη, το όνομα του οποίου ήταν Γ. Γαβριηλίδης και ο δεύτερος τον Ι. Αργύρη που ονομαζόταν Αργυρίου. Η πρωταγωνίστρια του θιάσου Λαμπέτη-Παπά-Χορν Έλλη Λαμπέτη ονομαζόταν Έλλη Λούκου και ο Γ. Ολύμπιος, ο θίασος του οποίου εμφανιζόταν στη Θεσσαλονίκη, λεγόταν Γ. Αναστασιάδης. Το πραγματικό όνομα του καλλιτέχνη Καρούσου ήταν Τζαβαλάς, ενώ από τους καλλιτέχνες της πρόζας αναφέρουμε τον Γ. Ρόη που ονομαζόταν Χαλκίδης, την Έλλη Ξανθάκη που λεγόταν Ξανθοπούλου, τη Σαπφώ Νοταρά της οποίας το πραγματικό όνομα ήταν Χανδάνου, τη Σμαρούλα Γιούλη που ονομαζόταν Γιαουρτσάκη και τη Λιάνα Μιχαήλ που λεγόταν Γλιτζού. Στην πρόζα επίσης, ο πρωταγωνιστής της Ελληνικής Σκηνής Αλ. Μινωτής ονομαζόταν Μινωτάκης. Ας σημειωθεί πως και ο Γ. Γληνός είχε κάποτε ψευδώνυμο, όχι όμως ως δραματικός ηθοποιός της πρόζας, αλλά της οπερέτας, αφού ήταν αξιόλογος τενόρος και με το ψευδώνυμο ¨Ανδρέας Λώρνας¨ είχε τραγουδήσει το 1919 το ρόλο του Χαρμίδη στην οπερέτα του Σακελλαρίδη ¨Βαπτιστικός¨.
Εκεί όμως που αφθονούσαν τα ψευδώνυμα ήταν το ελαφρό μουσικό θέατρο. Η γνωστή ροματζιέρα Μπελίντα ονομαζόταν Καίτη Λάλα, η Ρένα Ντορ ήταν η Ειρήνη Γιαννάτου, ο Κούλης Στολίγκας λεγόταν Ιωάννης Σίσκος, η Σπεράντζα Βρανά ήταν η Ελπίδα Κουτλάκη, ο Κώστας Δούλας λεγόταν Κ. Ασλανίδης και η Πόπη Άλβα ήταν η Πηνελόπη Χριστοδούλου. Το δε διεθνούς φήμης χορευτικό ζευγάρι Λίντα Άλμα και Γιάννης Φλερύ αποτελούταν από τη Λίντα Μούστου και το Γιάννη Παπαντωνόπουλο. Η Ντιριντάουα λεγόταν Καίτη Οικονόμου, η Καλή Καλό ήταν η Καλιόπη Καλοχριστιανάκη, η Μάγια Μελάγια λεγόταν Μελπομένη Τσιριγώτη, η Νινή Ζαχά ήταν η Νινή Ζαχαροπούλου, η Μαίρη Λωράνς λεγόταν Μαρία Δουκάκη, οι κονφερασιέ Φίλων Αρίας και Ίκαρος ήταν αντίστοιχα οι Αριστόπουλος και Κανελλόπουλος, ο Γιάννης Σπαρίδης λεγόταν Γιάννης Σπανομαρίδης, ο Τζακ Νάιτ ήταν ο Κ. Γκούφας, η Έφη Πόλλυ λεγόταν Μαρία Πουλακάκη, η Μαίρη Λω ήταν η Μαρία Μαντονακάκη, η Ελένη Ντεροζέ λεγόταν Ελένη Κοκόρη, η Νίτσα Μόλλυ ήταν η Ελένη Μολυβάκη, η Στέλλα Γκρέκα λεγόταν Στέλλα Λαγκαδά, ο Ζαζάς ήταν ο Ανδρέας Παπαδόπουλος, ο κονφερασιέ Ν. Σιμονοβίκης λεγόταν Παπαγεωργίου, ο Ρένος Τάλμας ήταν ο Ηλίας Μπομπολόπουλος, ο Ζωρζ Μέλλοντυ λεγόταν Γ. Κυργούσιος, κ.ά.
Την ίδια εποχή στη Λυρική Σκηνή ψευδώνυμο είχαν οι τενόροι Γ. Κοκκολιός, που εμφανιζόταν στο εξωτερικό ως Τζώρτζιο Μπάρντι και ο Ντε Κώστα, το πραγματικό όνομα του οποίου ήταν Κ. Αργύρης. Και φυσικά η Μαρία Κάλλας ονομαζόταν Καλογεροπούλου.
Κι ερχόμενοι προς το σήμερα, ας σημειώσουμε τους Αικατερίνη Κωνσταντοπούλου ως Κατίνα Παξινού, Ειρήνη Λελέκου ως Ειρήνη Παπά, Ζωή Κουρούκλη ως Ζωή Λάσκαρη, Νίκος Χατζηανδρέου ως Νίκος Φέρμας, Γιάννης Γκόγκλης ως Γιάννης Βόγλης, Αικατερίνη Γιουβαρλάκη ως Κατερίνα Γιουλάκη, Ελεωνόρα Βαλσαμίδη ως Νόρα Βαλσάμη, Κώστας Καράλης ως Κώστας Κακκαβάς, Γρηγόρης Ιωακειμίδης ως Γρηγόρης Βαλτινός, Τζένιφερ Αναστασάκη ως Τζένιφερ Άνιστον, Γιάννης Σταματόπουλος ως Τζων Στάμος, κ.ά.
Ν.ΝΙΚΗΤΑΡΙΔΗΣ
