[Στη φώτο : Ο Τσώρτσιλ χαιρετά με το σήμα της νίκης στρατιώτες στην αιγυπτιακή έρημο το 1942]
Στις αρχές της χρονιάς προβλήθηκε στις ελληνικές κινηματογραφικές αίθουσες η ταινία ¨Η πιο σκοτεινή ώρα¨ σε σκηνοθεσία Τζο Ράιτ, η οποία χάρισε στον πρωταγωνιστή της Γκάρι Όλντμαν το Όσκαρ πρώτου ανδρικού ρόλου, αφού ερμήνευσε αριστοτεχνικά τον Ουίνστον Τσώρτσιλ σε μια από τις πιο δύσκολες στιγμές της ιστορίας, όπως ο ίδιος ο Τσώρτσιλ είχε ¨βαφτίσει¨ τους 12 μήνες κατά τους οποίους η Μεγάλη Βρετανία ήταν η μοναδική ισχυρή δύναμη που αντιστεκόταν στον Άξονα.
Με την ευκαιρία αυτή ας ταξιδέψουμε πίσω στο χρόνο, κι ας μεταφερθούμε στην Αίγυπτο του 1942, στο φόρτε δηλαδή του πολέμου, όταν και αποτελούσε τη φωλιά στρατιωτικών και κατασκόπων από κάθε μεριά της γης.
¨Τι γυρεύει η αλεπού στο παζάρι ;¨, θα μπορούσε να είναι ο τίτλος ενός άρθρου για την παρουσία του Τσώρτσιλ στην Αίγυπτο εν μέσω του Β΄π.π. Κι όμως η αγγλική αλεπού για να μπορέσει να αντιμετωπίσει την άλλη αλεπού, εκείνη της ερήμου – τον Ρόμμελ δηλαδή – έπρεπε πάση θυσία να μεταβεί στο Κάιρο.
Πως όμως θα γινόταν αυτό ; Η λύση ήταν δια αεροπλάνου μέσω της Κεντρικής Αφρικής. Όμως θα έπρεπε να εμβολιαστεί και λόγω αυτού πιθανώς να έμενε και λίγες ημέρες κλινήρης. Και τα δύο δεν συμβάδιζαν με την ιδιοσυγκρασία του Τσώρτσιλ, διότι και τις ενέσεις απεχιανόταν και στο κρεβάτι θα ήταν αδύνατο να μείνει. Έτσι, βρέθηκε ένα τροποποιημένο Λυμπερέιτορ, του οποίου ο Αμερικανός πιλότος είχε αφαιρέσει τους αφετήρες βομβών για να προσθέσει καθίσματα για τους τολμηρούς. Έτσι, ο τολμηρός Τσώρτσιλ επιβιβάστηκε με ρότα τη Νειλοχώρα μέσω Γιβραλτάρ. Φυσικά και δεν ήταν η πρώτη φορά που έκανε αυτό το ταξίδι, αλλά τώρα ο φόβος των γερμανικών αεροπλάνων το έκανε διαφορετικό και εξαιρετικά επικίνδυνο. Γι΄ αυτό, όταν ξύπνησε και αντίκρισε την κοιλάδα του Νείλου, σημείωσε πως : ¨Έπεσα να κοιμηθώ και όταν ξύπνησα την αυγή και κατέλαβα τη συνηθισμένη μου θέση δίπλα στον πιλότο, είδα με πολλή χαρά την ατέλειωτη ασημένια κορδέλα του Νείλου να ξετυλίγεται χαρούμενη εμπρός στα μάτια μου. Πολλές φορές είχα παρακολουθήσει την ανατολή του ήλιου πάνω από το Νείλο σε πολεμική και ειρηνική περίοδο, αλλά κανένα πρωινό δεν μου είχε φανεί τόσο ωραίο¨…
Κάπως έτσι, στις 3 Αυγούστου του 1942 έφτασε ο Τσώρτσιλ στο Κάιρο, που έβριθε από ανώτερα βρετανικά στρατιωτικά στελέχη. Κύριο μέλημα του ήταν η ανάθεση της διοίκησης της 8ης Στρατιάς σ΄ έναν έμπειρο στρατηγό. Τέτοιος ήταν ο Γκοτ, τον οποίο και προάλειφε για τη θέση αυτή, αλλά φευ, το αεροπλάνο που τον μετέφερε στο Κάιρο καταρρίφθηκε από τους Γερμανούς και σκοτώθηκε…Έτσι, η πυξίδα της μοίρας στράφηκε στον Μοντγκόμερυ που ανέλαβε την ηγεσία, με τον ήδη διοικητή Ώκινλεκ να πικραίνεται ιδιαίτερα γι΄ αυτήν την αντικατάσταση, αφού τόσο καιρό είχε υπερασπιστεί την Αίγυπτο συγκρατώντας τον Ρόμμελ.
Αλλά ο ρους της ιστορίας δεν αλλάζει και με βαριά τη σκέψη ο Τσώρτσιλ πήγε στη Μόσχα για να επανέλθει σε 15 μέρες στο Κάιρο, με σκοπό να επισπεύσει την ημερομηνία επίθεσης κατά του Ρόμμελ. Γι΄ αυτό το λόγο πήγε στην έρημο για να συζητήσει το θέμα με τον Μοντγκόμερυ. Στην επιστροφή, αποφάσισε να επισκεφθεί τα περίχωρα της αιγυπτιακής πρωτεύουσας, όπου συνειδητοποίησε πως το Κάιρο είχε αφεθεί ανυπεράσπιστο. Έτσι, διέταξε να καταρτιστούν νέα σχέδια για την άμυνα του, τα οποία και πραγματοποιήθηκαν άμεσα.
Ήταν 23 Αυγούστου πια, όταν από ένα αεροδρόμιο της ερήμου ο Τσώρτσιλ αναχώρησε από την Αίγυπτο, η παραμονή του στην οποία του είχε δώσει τόσες συγκινήσεις. Η παρουσία του όμως αυτή είναι βέβαιο πως συνετέλεσε στη συμμαχική νίκη στην Αφρική, η οποία και άνοιξε το δρόμο προς την τελική επικράτηση.
Δεκαπέντε περίπου χρόνια αργότερα και συγκεκριμένα στις 8/4/1955 το πρωτοσέλιδο άρθρο της αιγυπτιώτικης εφημερίδας ¨Ταχυδρόμος¨ ήταν αφιερωμένο στο στυλοβάτη της συμμαχικής νίκης, με αφορμή την αποχώρηση του από την πρωθυπουργία του Νησιού του. Για την ιστορία, ας αναδημοσιεύσουμε ένα μικρό απόσπασμα :
¨[…] Η σταδιοδρομία του Τσώρτσιλ είναι σελίδες ιστορίας των μεγάλων πολιτικών. Κατακτητής των πεδίων της δράσεως του, με όλας τα δυναμικότητας της αδαμάστου ιδιοσυγκρασίας των ηγετών. Η επιβολή της ρητορίας του έχει γαλβανιστικήν επιβολήν. Ο ¨Λόγος¨ του, κατά την διεξαγωγήν του πολέμου προς την Νίκην, έδωκεν εις όλην την Βρεττανικήν Κοινοπολιτείαν, αλλά και τον υπέρ της ελευθερίας επιβιώσεως του αθλήσαντα Συμμαχικόν Κόσμον, το ακατάβλητον ηθικόν όπλον της πίστεως και της αντοχής, ισοδύναμον τας ισχύσεις, όσον και αι μεραρχίαι, τα αεροπλάνα, τα ταγκς. Επτέρωνε τους πολεμιστάς, ύψωνε τον ψυχισμόν των δοκιμαζομένων λαών εις το απόγειον της ηρωικής πατριωτικής αυταπαρνησίας και της ακλονήτου πεισμονής να κερδηθή η Νίκη εις τας ¨τελευταίας μάχας¨. Ωρισμέναι λαξευταί φράσεις του, ενός απεράντου την συμπύκνωσιν των συγκλονιζουσών των εννοιών. Λακωνισμού θα μείνουν αθάνατα επιγράμματα, ακατάλυτα αξιώματα αληθειών και ανθρωπίνου μεγαλείου. Εγένοντο τα ¨Πνευματικά Τείχη επί των οποίων εθραύετο ο Γκεμπελισμός και η συστοιχία των προς τας περιστάσεις, η φωτογραφικής παραστάσεως, όσον και πειστικωτάτου, δια το τροπαιοφόρον τέλος, ευαγγελιστικού οραματισμού, ¨ανεφοινίκου¨, πολλαπλασιάζουσα την δύναμιν των υπέρ βωμών και εστιών προμαχούντων. Ο Τσώρτσιλ εγένετο ο Πανηγέτης της Δημοκρατικής Νίκης κατά του Ναζισμού¨ […] Ο Τσώρτσιλ έχει περάσει εις την ιστορικήν Αθανασίαν των μεγαλωστί μεγάλων επιφανών του Κόσμου Ανδρών¨.
Ν.ΝΙΚΗΤΑΡΙΔΗΣ
