1821 – 1921: Η 100ετηρίδα της Ελληνικής Επανάστασης στην Αίγυπτο των Ελλήνων

Διακόσια χρόνια συμπληρώνονται αισίως φέτος (2021) από το ξέσπασμα της Ελληνικής Επανάστασης κατά των Οθωμανών Τούρκων δυναστών της πατρίδας μας, μία επέτειος που θα εορταστεί με περισσή μεγαλοπρέπεια και δεκάδες σχετικά δρώμενα ανά τη χώρα.
Εκατό χρόνια πίσω και συγκεκριμένα το 1921 γιορτάστηκε μεγαλοπρεπώς η 100ετηρίδα της Ελληνικής Επανάστασης τόσο στον κυρίως ελληνικό χώρο, όσο και στους τόπους όπου διαβιούσαν οι Έλληνες του κόσμου.

Γράφει ο Ν. Νικηταρίδης, ερευνητής της ιστορίας των Αιγυπτιωτών

Χαρακτηριστικό του εορτασμού εκείνου είναι ότι έλαβε χώρα μεσούσης της Μικρασιατικής Εκστρατείας, όταν τα ελληνικά όπλα προέλαυναν ακόμη νικηφόρα στο ασιατικό μέτωπο. Διττή δηλαδή η σημασία του εορτασμού, τόσο για την απελευθέρωση του 1821 όλων των Ελλήνων, όσο και για την απελευθέρωση του 1921 των αλυτρώτων Ελλήνων της Μεγάλης Ιδεατής Πατρίδας των δύο ηπείρων και των πέντε θαλασσών.Και φυσικά οι Αιγυπτιώτες δεν θα μπορούσαν να μην συμμετάσχουν στους εορτασμούς αυτούς, κάτοικοι μιας αγγλοκρατούμενης φίλης χώρας που τους φιλοξενούσε στοργικά στους κόλπους της.

Ας δούμε λοιπόν πως περιγράφεται ο εορτασμός αυτός στις δύο μεγάλες πόλεις της Νειλοχώρας, με τη δοξολογία στους Ι.Ν. του Ευαγγελισμού και των Αγίων Κωνσταντίνου και Ελένης, τους πανηγυρικούς από τις διπλωματικές αρχές και τις γαλανόλευκες να κυματίζουν θριαμβευτικά στον ηλιόλουστο αιγυπτιακό ουρανό:

Η χθεσινή 25η Μαρτίου

Ο υπό του Προξένου κ. Λέλη Εκφωνηθείς Λόγος: «Κατά την ευτυχή ταύτην ημέραν, εκατοστήν επέτειον της Αναστάσεως του Γένους την οποίαν λαμπρώς θα πανηγυρίσωμεν όσον ούπω, η Πατρίς μας αγωνίζεται και πάλιν τον τίμιον αγώνα της ελευθερίας, όστις, όπως και τότε, στέφεται υπό επιτυχίας. Το ιδεώδες της ελευθερίας αίσθημα βαθέως συγκινεί την εθνικήν καρδίαν και η αιωνία Ελλάς συνεχίζουσα μακρούς και περιλάμπρους πολέμους και στηριζομένη μετ΄ εμπιστοσύνης επί των ενδόξων της όπλων σπεύδει και τώρα προς απελευθέρωσιν των υπολοίπων αλυτρώτων τέκνων της.
Εκατό χρόνοι παρήλθον, αφ΄ ης οι απαράμιλλοι εκείνοι ήρωες ήναπτον την θρυαλλίδα από τας φλόγας της οποίας έμελλε να γεννηθεί η Ελληνική ανεξαρτησίαν, και όμως το Έθνος ακάματον εις τους σκληρούς αγώνας, υπερήφανον χαιρετίζει σήμερον το θαυμαστόν εκείνο έργον υπό το απελευθερωτικόν πυρ των νικηφόρων Ελληνικών τηλεβόλων.
Ο δαφνοστεφής Ελληνικός Στρατός, αψηφών τας θυσίας χαρίζει ελευθερίαν εις το αγαπημένο χώμα της Ελληνικής Ασίας και υπό την αρχηγίαν του ενδόξου κληρονόμου των Κωνσταντίνων θέλει συντόμως να πραγματοποιήσει τα θρυλικά τους Έθνους όνειρα.
Εμπνεόμενοι εκ των μέχρι τούδε συντελεσθέντων λαμπρών ημών κατορθωμάτων και ηνωμένοι αδιασπάστως άπαντες εν τη Ιδέα του Εθνικού Μεγαλείου, ας ενισχύσωμεν ως πάντοτε, πανοιοτρόπως τον αγώνα, βέβαιοι περί της τελικής μας νίκης και ταχείας εκπληρώσεως πάντων των Εθνικών μας πόθων.Ζήτω το Ελληνικόν Έθνος
Ζήτω ο Βασιλεύς Κωνσταντίνος
Ζήτω ο ένδοξος Ελληνικός Στρατός
Ζήτω το ένδοξον Ελληνικός Ναυτικόν.
Ζήτω η Μεγάλη Ελλάς.

Τα σταλέντα τηλεγραφήματα
Αυτού Μεγαλειότητα Βασιλέα Κωνσταντίνον, Αθήνας
Κατά την εύσημον ταύτην ημέραν της Εθνικής Εορτής καθ΄ ην το Ελληνικόν Έθνος εξακολουθούν τους λαμπρούς αγώνας των ενδόξων προγόνων μας και αψηφούν θυσίας διεκδικεί νικηφόρως τα δίκαια του, αι χιλιάδες των Ελλήνων της Αλεξανδρείας ηνωμένοι εν ενί και μόνω παλμώ έτοιμοι δε προς υποστήριξιν αυτών παρακαλούσι την Υμετέραν Μεγαλειότητα όπως ευδοκήση να δεχθή τα θερμά συγχαρητήρια μας.
Η Ελληνική παροικία Αλεξανδρείας και το προσωπικόν του Γενικού Προξενείου μετ΄ εμού υπερήφανοι πάντες δι΄ ηρωϊκόν ημών στρατόν και ένδοξον αυτού Αρχηγόν μετά τέλεσιν δοξολογίας υποβάλλομεν τας ευλαβείς ευχάς μας προς τον Σεπτόν ημών Άνακτα υπέρ ταχείας εκπληρώσεως εθνικών μας πόθων».

Αυτού Εξοχότητα κ. Μπαλτατζήν, Υπουργόν Εξωτερικών, Αθήνας
Μετ΄ επίσημον δοξολογίαν επ΄ ευκαιρία της Εθνικής Εορτής, η Ελληνική παροικία Αλεξανδρείας και το προσωπικόν του Γενικού Προξενείου ενούνται μετ΄ εμού όπως παρακαλέσωμεν την Υμετέραν Εξοχότητα, ίνα ευαρεστηθή και δεχθή τα θερμά συγχαρητήρια μας μετά των ευχών μας υπέρ λαμπράς πραγματώσεως των εθνικών μας πόθων, τους οποίους τόσον ανδρείως υπερασπίζει ο ένδοξος στρατός μας».

Η Δοξολογία εν Καΐρω

Κατάμεστος ήτο σήμερον ο ναός των Αγίων Κωνσταντίνου και Ελένης όπου ετελέσθη η επίσημος δοξολογία επί την εθνικήν ημών εορτή. Ο Διπλωματικός Πράκτωρ κ. Ξανθόπουλος, ο Διευθύνων το Προξενείον κ. Τσιρακόπουλος, οι κοινοτικοί επίτροποι και πολλοί άλλοι παρίσταντο. Πατριωτικώτατος ο Άγιος Μέμφιδος, όστις εχοροστάτει.Το σύνθημα των ζητωκραυγών υπέρ του Βασιλέως, του Έθνους και του Στρατού έδωκαν ο κ. Πράκτωρ και ο Άγιος Μέμφιδος, ενώ η Ελληνική Φιλαρμονική ανέκρουε τον εθνικόν ύμνον. Η υποδοχή της παροικίας εν τω Διπλωματικώ Πρακτορείω υπήρξε λαμπρά.

* Το άρθρο του Ν. Νικηταρίδη δημοσιεύθηκε στην Ειδική Έκδοση του Νέου Φωτός 1821 -2021 για τα 200 χρόνια από την Ελληνική Επανάσταση

*Φωτογραφία αρχείου με τους αγωνιστές του 1821.