Οι Πρόσκοποι του Καΐρου σε Παγκόσμιες και Πανελλήνιες κατασκηνώσεις – Mοναδικά ντοκουμέντα

Όλα ξεκίνησαν με μία κατασκήνωση το 1907

Ο ιδρυτής της Παγκόσμιας Προσκοπικής Κίνησης Λόρδος Ρόμπερτ Στίβενσον Σμιθ Μπέηντεν – Πάουελ (Lord Robert Stevenson Smyth Baden-Powel), γνωστός ως ΒΡ,  θέλοντας να βάλει σε εφαρμογή τις ιδέες του για την διαπαιδαγώγηση των παιδιών,   πραγματοποίησε από τις 1 Αυγούστου έως τις 9 Αυγούστου του 1907 μια κατασκήνωση στο μικρό νησί Μπράουνση (Brownsea), που βρίσκεται στα νότια της Αγγλίας. Στη κατασκήνωση αυτή συμμετείχαν 21 αγόρια, από διαφορετικές κοινωνικές τάξεις,  τα οποία δοκίμασαν για πρώτη φορά τις διάφορες πλευρές του Προσκοπισμού, δηλαδή κατασκηνωτική τεχνική, μαγειρική, ξυλογλυπτική, ορειβασία, ναυαγοσωστική, βραδυνές πυρές κλπ.

Γράφει ο Γιάννης Μελαχροινούδης

Το αποτέλεσμα ήταν πολύ καλό και βοήθησε τον ΒΡ στην ολοκλήρωση του βιβλίου του “Προσκοπισμός για Αγόρια” (Scouting for Boys) το 1908. Το βιβλίο αυτό, υπήρξε τεράστια επιτυχία και παρέες  παιδιών σε όλη την Αγγλία σχημάτιζαν από μόνες τους Προσκοπικές ομάδες, ζητώντας τη βοήθειά του. Από την  κατασκήνωση στο Μπράουνση στην Προσκοπική Κίνηση.   Οι πρώτες προσκοπικές ομάδες δημιουργήθηκαν το 1908 στην Αγγλία και την Ιρλανδία και ακολούθησαν και άλλες χώρες της Κοινοπολιτείας,  αλλά και σε χώρες εκτός Κοινοπολιτείας.

Από τότε η κατασκήνωση είναι η σημαντικότερη δράση των Προσκόπων και οι μήνες του καλοκαιριού για τους Προσκόπους είναι συνδεδεμένοι με την κατασκήνωση.

Οι Πρόσκοποι στο τέλος κάθε προσκοπικής περιόδου πραγματοποιούν μία κατασκήνωση, όπου δίνεται οι ευκαιρία να εφαρμόσουν πρακτικά όλες τις παλιές και νέες γνώσεις που απέκτησαν. Ταυτόχρονα στην κατασκήνωση οι Πρόσκοποι αποκτούν εμπειρίες και βιώματα που βοηθάν στην εξέλιξη του χαρακτήρα τους.

Στις 22.06.2020, στην εφημερίδα μας ΝΕΟ ΦΩΣ ( 754^ο Φύλλο του 21^ου Έτους) είχε δημοσιευθεί άρθρο με τίτλο «Πρόσκοποι Καΐρου και 110 χρόνια κατασκηνώσεις» , το οποίο μας «ταξίδευσε»,   μέσα από μια ιστορική αναδρομή, εκατό και πλέον χρόνων,   στις κατασκηνώσεις που οργάνωσαν και πραγματοποιήσαν οι Πρόσκοποι Καΐρου.  Σήμερα, σαν συνέχεια του «ταξιδιού»,  θα γνωρίσουμε τις συμμετοχές των Προσκόπων Καΐρου στις Παγκόσμιες και Πανελλήνιες κατασκηνώσεις.

Τα πρώτα χρόνια της Προσκοπικής Κίνησης, σε κάθε χώρα οργανώνονταν, σε εθνικό επίπεδο, Προσκοπικές επιδείξεις και κατασκηνώσεις. Στην Ελλάδα η πρώτη επίσημη εμφάνιση των Προσκόπων ήταν στην παρέλαση της 25^ης Μαρτίου το 1912 στην Αθήνα. Στο Κάιρο η πρώτη επίσημη εμφάνιση των Προσκόπων ήταν στις 12 Δεκεμβρίου 1913, σε παρέλαση που ξεκίνησε από την Αθανασάκειο Αίθουσα, της Αχιλλοπουλείου Σχολής, με κατεύθυνση τον Ι.Ν. Αγίου Νικολάου.

Η πρώτη μεγάλη Πανελλήνια προσκοπική επίδειξη πραγματοποιήθηκε στο Παναθηναϊκό Στάδιο το 1914. Η πρώτη Προσκοπική επίδειξη των Προσκόπων Καΐρου πραγματοποιήθηκε τον Οκτώβριο του 1918 στους κήπους της Εζμπεκίγιας στο πλαίσιο των εορταστικών εκδηλώσεων της παροικίας για την λήξη των πολέμων.

Την ίδια χρόνια, το 1918, στην πρώτη διεθνή προσκοπική διάσκεψη στο Λονδίνο, ο Γενικός Έφορος του Σώματος Ελλήνων Προσκόπων, Κωνσταντίνος Μελάς, εισηγείται στον Baden Powell , την διεξαγωγή διεθνών προσκοπικών κατασκηνώσεων στα πρότυπα των Ολυμπιακών Αγώνων, Ο ιδρυτής ΒΡ αγκαλιάζει την ιδέα με ενθουσιασμό και τις Παγκόσμιες αυτές κατασκηνώσεις τις ονομάζει Jamboree (Τζάμπορη). 

Το πρώτο Παγκόσμιο Τζάμπορη πραγματοποιήθηκε στο Λονδίνο το 1920. Από τότε οργανώθηκαν 24 Παγκόσμια Τζάμπορη, μέχρι σήμερα, 1920 – 2019. Σε αυτές τις μοναδικές παγκόσμιες κατασκηνώσεις , οι Πρόσκοποι από διάφορες χώρες του κόσμου ζουν αδελφωμένα 10 μέρες, αποκτώντας νέες εμπειρίες και βιώματα.  Σε αρκετά από αυτά τα Παγκόσμια Τζάμπορη συμμετείχαν και Πρόσκοποι από το Κάιρο.  

Το 1929 , στο 3^ο Παγκόσμιο Τζάμπορη, στο Άρροου Πάρκ στην Αγγλία (50.000 συμμετέχοντες από 69 χώρες),  συμμετείχε ο Μάρκος Λιούφης, ιδρυτής των Προσκόπων Καΐρου,  μαζί με τον γιό του Ιωάννη.

Στο 4^ο Παγκόσμιο Τζάμπορη στο Γκόντολο της Ουγγαρίας, 1933 (26.000 συμμετέχοντες από 33 χώρες) συμμετείχαν ο Μάρκος Λιούφης και οι γιοί του Ιωάννης και Νίκος καθώς και ο  Σ. Δαρζέντας από το Πόρτ Σάιντ. Το 1937 ο Ιωάννης Λιούφης συμμετέχει στο 5^ο Παγκόσμιο Τζάμπορη στο Φοχέλενσανχ της Ολλανδίας (29.000 συμμετέχοντες από 54 χώρες). Το 1963 100 Πρόσκοποι από την Περιφερειακή Εφορεία Καΐρου συμμετέχουν στο 11^ο Παγκόσμιο Τζάμπορη στον Μαραθώνα. Αυτή είναι και η μεγαλύτερη συμμετοχή Προσκόπων από το Κάιρο σε Παγκόσμια κατασκήνωση. Συνολικά στο 11^ο Τζάμπορη του Μαραθώνα συμμετείχαν 15.000 Πρόσκοποι από 90 χώρες.

Στο Τζάμπορη αυτό ο Ιωάννης Λιούφης ήταν Αρχηγός σε μια από τις 12 Υποκατασκηνώσεις (Πλαταιές), μεγάλη τιμή για τον Προσκοπισμό του Καΐρου. Ο Γιάννης Λιούφης συνεχίζει την «παγκόσμια» προσφορά  του, συμμετέχοντας ως μέλος της  οργανωτικής ομάδας στο 13^ο Παγκόσμιο Τζάμπορη στη Φουτζινομίγια της Ιαπωνίας (24.000 συμμετέχοντες από 87 χώρες).

Το 1975 δύο  Ναυτοπρόσκοποι ο Λουκάς Γιαλούρης και ο  Χρήστος Φιλοθέου της Ομάδας Τ.Ε. Νείλου και ο Πρόσκοπος Σπύρος Σπάθης της Ομάδας Τ.Ε. Μέμφιδος, από τους Προσκόπους του Καΐρου, συμμετέχουν ως μέλος της Ελληνικής Αποστολής στο 14^ο Παγκόσμιο Τζάμπορη στο Λιλεχάμερ της Νορβηγίας (17.000 συμμετέχοντες από 91 χώρες). Η ημερήσια εφημερίδα του Τζάμπορη δημοσίευσε άρθρο για τον Ναυτοπρόσκοπο Χ. Φιλοθέου εκθειάζοντας την πολυγλωσσία του. Το 2007 οι Πρόσκοποι σε όλο τον κόσμο γιορτάζουν τα 100 χρόνια του Παγκόσμιου Προσκοπισμού,  15 Πρόσκοποι Καΐρου συμμετέχουν στο επετειακό 21^ο Τζάμπορη στο Έσσεξ της Αγγλίας (38.000 συμμετέχοντες από 155 χώρες).  Σε παγκόσμια πρώτη οι 15 Έλληνες Απόδημοι Πρόσκοποι συμμετείχαν στο Τζάμπορη ως μέλη της Αιγυπτιακής αποστολής και ο  Γιάννης Μελαχροινούδης ήταν ένας από τους 4 Υπαρχηγούς της  Αιγυπτιακής αποστολής. Η εφημερίδα του Τζάμπορη σε άρθρο της θεώρησε αυτή την συμμετοχή Ελλήνων και Αιγυπτίων ως υπόδειγμα παγκόσμιας φιλίας.

Οι Πρόσκοποι Καΐρου συμμετείχαν και σε άλλες Παγκόσμιες κατασκηνώσεις , όπως το 1958 στην κατασκήνωση Ενωμοταρχών Μέσης Ανατολής και Μεσογείου, την γνωστή ως 1^η «Φιλία» (1.000 συμμετέχοντες από 8 χώρες) καθώς και στην 1^η Διεθνή Ναυτοπροσκοπική Regatta  το 1966, στην Θεσσαλονίκη.

Σημαντική και ουσιαστική είναι η συμμετοχή των Προσκόπων Καΐρου στην  κατασκήνωση  Προσκόπων Απόδημου Ελληνισμού, γνωστή  ως ΧΕΛΙΔΟΝΙΑ. Στην πρώτη που πραγματοποιήθηκε το  1956, στον Άγιο Ανδρέα (1.200 συμμετέχοντες),  συμμετείχαν 300 Πρόσκοποι από το Κάιρο. Επίσης 30 Πρόσκοποι Καΐρου συμμετείχαν και στα 3^α ΧΕΛΙΔΟΝΙΑ το 2001, στην Καλλιπεύκη (130 συμμετέχοντες) καθώς και 25 Πρόσκοποι Καΐρου στα 4^α Χελιδόνια το 2005  στην Κύπρο (150 συμμετέχοντες) και 10 Πρόσκοποι Καΐρου συμμετείχαν στα 5^α ΧΕΛΙΔΟΝΙΑ, την επετειακή κατασκήνωση των 100 χρόνων Αποδήμων Προσκόπων το 2012 στο Σούνιο (90 συμμετέχοντες).

Οι Πρόσκοποι Καΐρου δεν έλειψαν ποτέ από τα Πανελλήνια Τζάμπορη που οργάνωσε το Σώμα Ελλήνων Προσκόπων.  Στο πρώτο Πανελλήνιο Τζάμπορη στον Διόνυσο Αττικής, το 1950 (2.500 συμμετέχοντες από 10 χώρες)  καθώς και στο δεύτερο Πανελλήνιο Τζάμπορη στην Αμφίκλεια Παρνασσού, το 1960 ( 3.000 συμμετέχοντες από 14 χώρες) οι Αποστολές των Προσκόπων Καΐρου έφταναν τα 250 μέλη. Στο τρίτο Πανελλήνιο Τζάμπορη το 1998 στην Σκοτίνα (2.000 συμμετέχοντες) και στο τέταρτο Πανελλήνιο Τζάμπορη το 2010 στα Καμένα Βούρλα (2.000 συμμετέχοντες) οι Πρόσκοποι Καΐρου συμμετείχαν με μία πλήρη Ομάδα Προσκόπων και Ανιχνευτών. Επίσης το 2006 μια εξάδα Λυκοπούλων Καΐρου συμμετείχε στην πρώτη Πανελλήνια Δράση Λυκοπούλων στην Αθήνα, γιορτάζοντας τα 75 χρόνια από την ίδρυση του Κλάδου Λυκοπούλων στο Σώμα Ελλήνων Προσκόπων .

Στις παγκόσμιες και πανελλήνιες αυτές κατασκηνώσεις, εκτός ότι ενδυναμόνεται η αδελφοσύνη ανάμεσα στους Προσκόπους, οι συμμετέχοντες διευρύνουν τους πολιτισμικούς τους ορίζοντες, ταυτόχρονα με την ανάπτυξη των δεξιοτήτων τους με την διαβίωση στην ύπαιθρο.

Στις δράσεις αυτές, ειδικά από την δεκαετία του ’50 η Ελληνική Κοινότητα Καΐρου ήταν πάντα το στήριγμα των Προσκόπων και ουσιαστικός χορηγός.

Το φωτογραφικό υλικό παραχωρήθηκε από τους Προσκόπους του Καϊρου για δημοσίευση μόνο στο “Νέο Φως” και στην ekkairo.org. Aπαγορεύεται η αναπαραγωγή του χωρίς τη συγκατάθεσή τους.