Η ποιητική ματιά του Αλέξη Δαμιανού μέσα από το πασίγνωστο ζεϊμπέκικο της Ευδοκίας

Το Νέο Φως και η ekkairo.org τιμούν τον Αλέξη Δαμιανό, τον μεγάλο Έλληνα σκηνοθέτη που έφυγε από την ζωή σαν σήμερα  4 Μαΐου του 2006. Υπήρξε ηθοποιός, σκηνοθέτης και σπουδαίος συγγραφέας. Σπούδασε στη Δραματική Σχολή του Εθνικού Θεάτρου και στη Φιλοσοφική Σχολή Αθηνών, ενώ ήταν ιδρυτής του «Πειραματικού Θεάτρου» και του Θεάτρου «Πορεία», όπου σκηνοθέτησε πολλά θεατρικά έργα.

Σκηνοθέτησε τρεις μεγάλου μήκους ταινίες. Ο μεγάλος σταθμός όμως της καριέρας του ήταν το 1971 όταν παρουσίασε στο κοινό την «Ευδοκία», που μέσα από την καθαρά νεορεαλιστική του ματιά ακτινογραφεί την κοινωνία της εποχή του χωρίς καμία ενοχή για ότι καταγράφει ο φακός του.

Με ηθοποιούς στους πρωταγωνιστικούς ρόλους, την Μαρία Βασιλείου, ένα δεκαεπτάχρονο κορίτσι από τις λαϊκές συνοικίες του Λονδίνου και τον Γιώργο Κουτουζή τον οποίο ο Δαμιανός βρήκε να δουλεύει ως εργάτης σε ένα γιαπί στον Πειραιά και τον έπεισε να παίξει στην «Ευδοκία». Ήταν, είχε πεί σε μια συνεντευξή του, ένα ψηλό ωραίο αγόρι 21 χρόνων, όλο νιάτα και δύναμη. Ο Γιώργος Κουτούζης εμπιστεύτηκε το ένστικτο του μεγάλου σκηνοθέτη και χάρισε σε όλους μας μια μοναδική ερμηνεία στον ρόλο του λοχία.

Η ταινία πρωτοπαρουσιάστηκε στο Φεστιβάλ της Θεσσαλονίκης του 1971 και κέρδισε μόνο το βραβείο α΄ γυναικείου ρόλου, ενώ ο σκηνοθέτης “κέρδισε” 6 μήνες φυλάκισης επειδή πρόσβαλε τις αξίες του Ελληνικού στρατού.

Η «Ευδοκία» θα δικαιωθεί το 1985, όταν η Πανελλήνια Ένωση Κριτικών Κινηματογράφου, θα την ανακηρύξει ως την σημαντικότερη Ελληνική ταινία όλων των εποχών!

Σχεδόν μυθικές διαστάσεις έχει πάρει το μουσικό θέμα της ταινίας, ένα ζεϊμπέκικο που έγραψε ο Μάνος Λοΐζος σε μοτίβα Βυζαντινής μουσικής. Το ζεϊμπέκικο αυτό χορεύει ο λοχίας Μπάσκος στα πρώτα λεπτά της ταινίας, στο μαγαζί που συναντά για πρώτη φορά την Ευδοκία.

Όταν τελείωσε με την μουσική σύνθεση του πασίγνωστου «Ζεϊμπέκικου της Ευδοκίας», ο Μάνος Λοΐζος το έδωσε στον Λευτέρη Παπαδόπουλο για να του γράψει στίχους, αλλά ο συνθέτης αρνήθηκε λέγοντάς του ότι «αυτό το πράγμα δεν παίρνει λόγια, δεν υπάρχουν στίχοι να το υποστηρίξουν»

Δείτε την χαρακτηριστική σκηνή