Εις μνήμη Αντωνίου Πεζά – Προέδρου Ελληνικής Κοινότητας Καΐρου 1921-1936 (photos)

9 Οκτωβρίου 1948 δημοσιεύεται στην Ελληνική εφημερίδα του Καΐρου, ΦΩΣ, το αγγελτήριο θανάτου του Αντωνίου Πεζά, Επίτιμου Προέδρου της Ελληνικής Κοινότητας Καΐρου και ενός από τους μακροβιότερους Προέδρους της. Την αναγγελία του θανάτου κάνει η Ε.Κ.Κ. «Τλούσα την κηδείαν αυτού τιμής ένεκεν Κοινοτική δαπάνη «όπως αποφάσισε με το σχετικό ψήφισμα που εξέδωσε και παρακαλεί όλους οτυς συνδρομητάς της και σύσσωμην την Ελληνική Παροικία όπως παρακολουθήσει την κηδείαν του μεταστάντος, της εκφοράς της γενησομένης εκ του Ναού των Αγίων Κωνσταντίνου και Ελένης, όπου και θα ψαλλεί η νεκρώσιμος ακολουθία σήμερον Σάββατον 9 Οκτωβρίου και ώραν 3.30 μ.μ».

Γράφει ο Χρ. Παπαδόπουλος, Διευθυντής του ΕΠΚΚ.

Στο ίδιο φύλλο δημοσιεύεται και το ψήφισμα της Ε.Κ.Κ που υπογράφουν ο Πρόεδρος της Θ.Π. Κότσικας και ο Γραμματεας Χ. Μουστάκας.

Στο ψήφισμα αυτό «η Κοινοτική Επιτροπή συνελθούσα εκτάκτως» αποφάσισε ακόμα να αναρτηθούν μεσίστιες οι σημαίες των Κοινοτικών Ιδρυμάτων την ημέρα της κηδείας, να καταθέσει στεφάνι επί της σορού, να παρακολουθήσει σύσσωμη η Κ.Ε την κηδεία, να κηρύξει αργία για τα Κοινοτικά Εκπαιδευτήρια την ημέρα της κηδείας, αντιπροσωπείες μαθητών και μαθητριών των Κοινοτικών εκπαιδευτηρίων αλλά και Αδελφών Νοσοκόμων του Ελληνικού Νοσοκομείου να παρακολουθήσουν την κηδεία, να υποβληθούν συλλυπητήρια στην οικογένεια του και να καταβληθεί το ποσόν των 100 λιρών Αιγύπτου υπέρ του Κοινοτικού Νοσοκομείου στη μνήμη του.

Πληθώρα ανάλογων ψηφισμάτων  παροικιακών οργανώσεων, κοινοτικών ιδρυμάτων  και ελληνικών σωματείων που συνήλθαν εκτάκτως (Ελληνικό Κέντρο Καΐρου, Σπετσεροπούλειο, Ελληνική αδελφότητα των εν Αιγύπτω Κυπρίων, Ένωσις Ελληνίδων Κυρίων Καϊρου, Φιλόπτωχος Ελληνίδων κυριών κ.α) δημοσιεύονται στο φύλλο του Φωτός το Σάββατο 9.10,1948 αλλά και στην Κυριακάτικη έκδοση της ίδιας εφημερίδας με το όνομα «ΝΕΑ ΗΧΩ».

Ο αείμνηστος Αντώνιος Πεζάς απεβίωσε την Παρασκευή 8.10.1948, στις 3.45 μ.μ , στο ξενοδοχείο Κοντινένταλ, στην πλατεία Όπερας, όπου διέμενε (το ξενοδοχείο αυτο πρόσφατα άρχισε να ανασκευάζεται).  Στις 9 μ.μ ο Πατριαρχικός Επίτροπος  και επίσκοπος Βαβυλώνος, έδωσε εντολή και μετέβη ο αρχιμανδρίτης Ν. Βαρελόπουλος, στο ξενοδοχείο όπου έψαλλε τρισάγιο επί του νεκρού.

Σύμφωνα με το βιογραφικό σημείωμα στη στήλη της εφημερίδας ΦΩΣ «Παροικιακά πένθη»,  καταγόμενος από την Κάρυστο, ο Αντώνιος Πεζάς γεννήθηκε στη Λαμία. Ξεκίνησε σπουδές στην Αθήνα και σπούδασε Νομικά στο Πανεπιστήμιο Αθηνών. Συνέχισε τις σπουδές του το Παρίσι. Όταν αργότερα εγκαταστάθηκε στην Αίγυπτο και εξάσκησε το δικηγορικό επάγγελμα  στο Κάιρο ως δικηγόρος των Μικτών Δικαστηρίων όπου διακρίθηκε ως επιστήμων συνεργαζόμενο με τον έξοχο Βέλγο πολιτευτή και δικηγόρο του Καΐρου  Ντε βιαρ του οποίου το γραφείο διηύθυνε για πολλά χρόνια. Το 1897 η  Πρυτανεία τον όρισε ως γραμματέα της Φάλαγγας των Φιλελλήνων. (σ.σ Η ιστορική «Φάλαγγα των φιλελλήνων» συγκροτήθηκε από εθελοντές Ιταλούς φιλέλληνες που προσήλθαν στην Ελλάδα κατά τον   Ελληνοτουρκικό πόλεμο του 1897) Διετέλεσε πρόεδρος της Ε.Κ.Κ. από 19.6.1921 μέχρι 24.1.1936 και εξυπηρέτησε πολλαπλώς και άριστα τα συμφέροντα της. Διετέλεσε επίσης Πρόεδρο του Ελληνικού Κέντρου Καΐρου (1918-1920) έφορος της Αμπετείου Σχολής κι εμψυχωτής των Ελλήνων Προσκόπων του Καΐρου.  Επί προεδρίας του επίσης παραχωρήθηκε το οικόπεδο και χτίστηκε το κτήριο που φιλοξενεί το Σώμα Προσκόπων, το 1924. Διετέλεσε ,τέλος, σύμβουλος μεγάλων εταιρειών και τιμήθηκε με διεθνή κι ελληνικά παράσημα.

Στο ίδιο άρθρο αναφέρεται  χαρακτηριστικά  από τον αρχισυντάκτη της εφημερίδας, μεταξύ άλλων, ότι «ο εκλιπών πρόεδρος συνεκέντρωνεν αρετάς όσας ολίγοι και ήτο εκ των ανθρώπων εκείνων οι οποίοι θεωρούν ως αποστολήν των, να ακολουθούν άνευ της ελαχίστης παρεκλίσσεως την οδόν του καθήκοντος και της τιμιότητος». Επίσης τον χαρακτηρίζει απέριττο και απλό άνθρωπο που ποτέ δεν υπερηφανεύτηκε αλλά αντιθέτως ήταν πάντα πρόθυμος να εξυπηρετήσει τους πάντες ακόμα και τους πιο ταπεινούς. Του αποδίσει επίσης τα εύσημα διότι «επί της προεδρίας του η Κοινότης η οποία μέχρι της εποχής εκείνης εκλονίζετο και οικονομικώς ήτο ασθενεστάτη, ανέλαβε και κατέστη ισχυρός  οργανισμός, οικονομικώς εύρωστος δια να δυνηθή να βαδίσει προς τα πρόσω με βήμα σταθερόν». Δεν διστάζει ο αρθρογράφος να αναφέρει επίσης πως «αν η Κοινότης μας σήμερον κατέχει επίζηλον θέσιν μεταξύ των διαφόρων παρομοίας φύσεως οργανισμών της διεθνούς μας παροικίας, οφείλεται τούτο αποκλειστικώς εις τον Αντωνιον Πεζά ,ο οποίος επί μακρά έτη εργάσθη αόκνως δια να χαράξη τον ασφαλή προς την πρόοδον δρόμον». Στα θετικά του έργα αναφέρει πως  «επί της προεδρίας του το Νοσοκομείο επλουτίσθη με χειρουργικά εργαλεία και ανηγέρθη το μεγαλοπρεπές κτίριον του (Αχιλλοπούλειου)  Παρθεναγωγείου, το 1929, το οποίον τιμάν ολόκληρο την παροικία. Επί Πεζά επίσης εγένετο το Σχολικό Συσσίτιο το οποίο αποτελεί τιμήν δια τον Ελληνισμόν». Καταλήγει δε πως «η παροικία του Καΐρου πενθεί πολύ δικαίως δια τον θάνατον του Αντωνίου Πεζά του οποίου το όνομα θα παραμείνει αλησμόνητον  και το έργο του υπόδειγμα δια τους μεταγενέστερους».

Την επόμενη μέρα της κηδείας, η ΝΕΑ ΗΧΩ, η κυριακάτικη έκδοση της εφημερίδας ΦΩΣ, είχε ανταπόκριση από την νεκρώσιμη ακολουθία που εψάλη “εις τον Κοινοτικό Ναόν των Αγίων Κωνσταντίνου και Ελένης, χοροστατούντος της Α.Θ.Μ του Πατριάρχου κ.κ. Χριστοφόρου, συγχοροσταντούντων δε του Πατριαρχικού Επιτρόπου, επισκόπου Βαβυλώνος, κ. Ιλαρίωνος “ και άλλων κληρικών ενώ συμπαρίστατο επίσης “η Α.Σ ο Αρχιεπίσκοπος Σιναίου κ. Πορφύριος”. Η σορός, διαβάζουμε στην ανταπόκριση,  ήταν τοποθετημένη επί ειδικής εξέδρας και περιστοιχίζονταν απο φρουρά προσκόπων και ναυτοπαίδων. Παρέστησαν η Α.Ε ο Πρεσβευτής της Ελλάδος κ. Γ. Τριανταφυλλίδης, εκπρόσωπος του Γενικού Προξένου, ο πρόεδρος της Ε.Κ.Κ. κ. Θ. Κότσικας, που ήταν και ανηψιός του μεταστάντος, οι αντιπρόεδροι κ.κ. Γ. Ροϊλός και Μ. Μαύρος και σύσσωμη η Κοινοτική Επιτροπή, διευθυντές και πρόεδροι σωματείων και οργανισμών καθώς και πολλοί εκπρόσωποι ευρωπαϊκών ή άλλων παροικιών και πλήθος κόσμου. Μετά την νεκρώσιμο ακολουθία ο Επίσκοπος Βαβυλώνος εκφώνησε εμπνευσμένο επικήδειο  τον οποίο ακολούθησε και ο συγκινητικός επικήδειος του Γενικού Γραμματέα της Ε.Κ.Κ. κ. Χαρ. Μουστάκα που μεταξύ άλλων ανέφερε

«Η ιστορία του εν Αιγύπτω Ελληνισμού, θέλει κατατάξη υμάς εις την πλειάδα εκείνην των θεμελιωτών του εν Αιγύπτω Ελληνισμού, διότι εσείς δια της συνέσεως, δια της φρονήσεως και δια του αθόρυβου βίου σας, ηδυνήθητε να θέσετε εν τάξει τα οικονομικά της Ελληνικής Κοινότητος Καϊρου… Σεις ανατάξτε τα οικονομικά της Κοινοτητος,ηυξήσατε τους πόρους αυτης, διαφυλάξατε την κοινοτικήν περιουσίαν ως κόρην οφθαλμού,δια να την παραδωσετε εις τους διαδεχθέντας υμάς,ήτοινες συνεχίζουν την πολιτεία σας….Αλλά και η πνευματική και Ελληνοπρεπής μόρφωσις υπήρξε η αδιάκοπος ημών μέριμνα…κατεβάλατε πάσαν προσπάθειαν υπερ εξυψώσεως της Ελληνικής Παιδείας και της κραταιώσεως της Ελληνικής φιλοπατρίας εν τοις Κοινοτικοίς εκπαιδευτηρίοις».

Ο πιο μακρόβιοι πρόεδροι της Ε.Κ.Κ. θα ήταν ο Αντώνιος Πεζάς  με 15 χρόνια στο τιμόνι της Ελληνικής Κοινότητας Καΐρου, με δεύτερο τον Νικόλαο Πιεράκο ο οποίος διατήρησε την ίδια θέση για 13 χρόνια, αν ο σημερινός της πρόεδρος Χρηστος Θ. Καβαλής, δεν έσπαγε καθημερινά το ιστορικό ρεκόρ που ο ίδιος κατέχει στην δύσκολη αυτή «καρέκλα», από 9.4.2001,μετρώντας ήδη τον εικοστό χρόνο του στην Προεδρία της υπεραιωνόβιας ιστορίας της Ε.Κ.Κ.

Αυτή η ίδια ιστορία των Αιγυπτιωτών κατέδειξε οτι μόνο οι αληθινά άξιοι μπορούν να διατηρηθούν , τελικά, για τόσα πολλά, συνεχιζόμενα χρόνια στην ίδια θέση. Μόνο οι άνθρωποι που έχουν όραμα και οργανωτικές  ικανότητες μαζί με τη διάθεση να προσφέρουν με ανιδιοτέλεια, μόνο αυτοί που ο χρόνος περνώντας   επιβεβαιώνει την ωριμότητα των επιλογών τους, καταφέρνουν να οδηγούν με τους συνοδοιπόρους τους τον Ελληνισμό της Αιγύπτου με ασφάλεια στο διάβα της ιστορίας και στη διαιώνιση του ακόμα και σε δύσκολες εποχές. Τα αιτήματα όπως είδαμε είναι διαχρονικά (ανάταξη οικονομικών, εύρεση πόρων, προστασία/διαχείριση κοινοτικής περιουσίας, διατήρηση ελληνικότητας, εξύψωση Ελληνικής Παιδείας, κοινωνική μέριμνα, υγεία).  Και για όλους αυτούς που αγωνίζονται με ειλικρίνεια, η ιστορία  ξέρει να τους κατατάσσει εκεί που αξίζουν. Αιωνία η μνήμη του Αντωνίου Πεζά. Η ιστορία του Αιγυπτιακού Ελληνισμού δεν ξεχνάει να τον ευγνωμονεί και να επιβεβαιώνει όσα ειπώθηκαν την ημέρα του τελευταίου αποχαιρετισμού. Το όνομα του όντως  παρέμεινε  αλησμόνητο  και το έργο του υπόδειγμα δια τους μεταγενέστερους.