Ποιές είναι οι ενδοψυχικές διεργασίες που το Εγώ μετουσιώνεται στο Εμείς και δημιουργεί μια νέα ταυτότητα ύπαρξης όταν ο κίνδυνος του θανάτου παραμονεύει;
Πώς τα φαινομενικά θύματα μιας ιστορίας υπερβαίνουν τον ρόλο τους και αντιστρέφουν την ροή των γεγονότων προς όφελός τους, έστω και με βραχυπρόθεσμα αποτελέσματα;
Και πως στο τέλος αυτό που προσπάθησε να αποφύγει ο πρωταγωνιστής και η Αγέλη τελικά τους καταδιώκει και τους στοιχειώνει;
Αυτά είναι τα βασικά στοιχεία που στηρίχτηκε το αφήγημα της νέας ταινίας του Δημήτρη Κανελόπουλου «Αγέλη Προβάτων» που συμμετέχει με αξιώσεις στο 43ο Διεθνές Φεστιβάλ Κινηματογράφου του Καΐρου. Η «Αγέλη των Προβάτων» μας δίνει τα ερεθίσματα να σκεφτούμε πως μια ομάδα καθημερινών ανθρώπων μεταλλάσσονται προοδευτικά και χάνουν κάθε επαφή με την συνείδησή τους. Πώς στον βωμό μιας απειλής οδηγούνται στο διπλό έγκλημα και πως νομιμοποιούν στην ψυχή τους αυτή τους την πράξη.
Το Σάββατο 27 Νοεμβρίου παρακολουθήσαμε την ενδιαφέρουσα αυτή Ελληνική ταινία με την ηθοποιό Βιβή Πέτση , η οποία και είχε έρθει για να εκπροσωπήσει και να προωθήσει την ταινία στο Διεθνές Φεστιβάλ και η οποία παραχώρησε στο ΝΕΟ ΦΩΣ και τον Βασίλη Πουλαρίκα μια ενδιαφέρουσα συνέντευξη.
Λίγα λόγια για την ταινία
Η πλοκή της ταινίας εξελίσσεται σε μια Ελληνική επαρχιακή πόλη. Ο Θανάσης (Δημήτρης Λάλος) χρωστάει 40 χιλιάδες ευρώ στον Στέλιο, τοκογλύφο της περιοχής τα οποία αδυνατεί να αποπληρώσει. Μετά από την απειλητική επίσκεψη του Στέλιου στο φυτώριο που εργάζεται οι δύο άντρες διαπληκτίζονται και έρχονται στα χέρια. Ο Στέλιος θυμωμένος με την άρνηση του Θανάση να τον αποπληρώσει καταφεύγει σε έναν φίλο του, άνθρωπο της νύχτας, ο οποίος και προσφέρεται να τον βοηθήσει να λύσει το πρόβλημα του. Ειδοποιεί δύο άντρες να πάνε να τον συναντήσουν και να τον συνετίσουν όπως χαρακτηριστικά αναφέρει. Ο Θανάσης διαισθάνεται ότι ο κλοιός σφίγγει προσπαθεί να έρθει σε επαφή και με άλλους οφειλέτες του Στέλιου με σκοπό να τον αντιμετωπίσουν πιο αποτελεσματικά . Προσεγγίζει πρώτα τον Αποστόλη (Άρης Σερβετάλης) και τον πείθει να γίνουν μια ομάδα για να αντιμετωπίσουν τον τοκογλύφο. Ο Αποστόλης είναι ένας αδύναμος τύπος , αλκοολικός ιδιοκτήτης ενός μίνι μάρκετ . Είναι παντρεμένος με την Γεωργία (Βιβή Πέτση) η οποία στο παρελθόν είχε εξωσυζυγική σχέση με τον Θανάση, πράγμα που ο ίδιος γνωρίζει και υπομένει. Οι δύο άντρες μιλούν και ο Θανάσης ζητάει συγνώμη για την συμπεριφορά του στο παρελθόν.
Ο Αποστόλης αποφεύγει την κουβέντα και οι δύο άντρες συζητούν για τον τοκογλύφο και την πρόθεση του Θανάση να μαζευτούν και άλλοι που χρωστάνε στον τοκογλύφο και να γίνουν μια ομάδα. Τελικά μαζεύονται και άλλοι οφειλέτες και ετοιμάζονται να αντιμετωπίσουν από κοινού τους «μπράβους» που έρχονται για να τους υποχρεώσουν να πληρώσουν. Όταν οι εγκληματίες έρχονται στην πόλη καταφέρνουν να απαγάγουν πρώτα τον έναν τον οποίον και κρατούν αιχμάλωτο στο φυτώριο του Θανάση. Μετά από μια έντονη λογομαχία με τον εγκληματία ο Θανάσης τον σκοτώνει. Την στιγμή αυτή η απόφαση που πρέπει να παρθεί διχάζει την ομάδα η οποία υπό την απειλή της αποκάλυψης της αλήθειας μετατρέπεται σε Αγέλη και συντονίζεται με την κοινή θέληση. Περιμένουν και τον δεύτερο «μπράβο» και όταν εμφανίζεται με δύο μπιτόνια βενζίνης έτοιμος να κάψει το φυτώριο τον συλλαμβάνουν και τον ακινητοποιούν. Αυτός διαφεύγει στο δάσος και όλα τα μέλη της Αγέλης πλέον τον καταδιώκουν. Όταν τον πιάνουν, ξέρουν ότι δεν υπάρχει πλέον επιστροφή και ένας ακόμα φόνος είναι απαραίτητος. Ο Θανάσης τον σκοτώνει χωρίς ίχνος οίκτου.
Η ταινία πραγματεύεται την υπαρξιακή ανάγκη της μετάλλαξης μιας ομάδας καθημερινών ανθρώπων που απειλούνται από τον ίδιο κίνδυνο και που στο τέλος οδηγούνται στην κάθαρση μέσω δύο φόνων. Πως πιστεύεις ότι έγινε αυτή η μετάλλαξη;
Η Ανάγκη και τα γεγονότα που προέκυψαν ήταν αυτή που έφερε τα μέλη της μικρής πόλης μπροστά στην αναζήτηση μιας κοινής λύσης. Που τους ανάγκασε να τους συμβεί η «Αγέλη» Δεν υπήρχε κάποια ζύμωση ή κάποια άλλη διανοητική επεξεργασία. Δεν υπήρχε κάποιο άλλο λογικό υπόβαθρο εκτός από την κοινή απειλή. Φυσικά το όλο αυτό εγχείρημα της ανάληψης της ευθύνης έγινε από τον Θανάση ο οποίος από την αρχή πήρε την πρωτοβουλία τον κινήσεων κάνοντας τον εαυτό τον άνθρωπο που μπορεί να φέρει τα πράγματα εις πέραν. Από την στιγμή που εκχώρησαν την ατομικότητα τους στην λογική της αγέλης με σκοπό την διασφάλιση της όποιας ασφάλειας η πορεία ήταν προδιαγεγραμμένη.
Είναι χαρακτηριστική η στιγμή που στο δάσος που μετά το ανθρωποκυνηγητό πιάνουν τον δεύτερο μαφιόζο και ενώ δεν μιλούν καθόλου μεταξύ τους, εμείς παρακολουθούμε στην οθόνη, την εσωτερική τους δομική μεταστροφή στην οποία ένας ακόμα φόνος είναι απαραίτητος. Και χωρίς κανένα οίκτο για τον άνθρωπο που εκλιπαρεί για την ζωή του δίνουν την έγκριση στον Θανάση για ακόμα έναν φόνο.
Η μικρή κοινωνία της επαρχιακής πόλης που παρουσιάζεται στο πρόσωπο του ιδιοκτήτη μπαρ και ξαδέλφου του Θανάση αντιμετώπισε τις συναντήσεις των μελών της ομάδας φοβικά. Πως χαρακτηρίζεις αυτήν την στάση;
Το «μην μπλέξουμε» είναι ένα μότο που κυριαρχεί στην ταινία και διατρέχει όλα τα μέλη . Και δεν είναι μόνο ο ιδιοκτήτης του μπαρ που προσπαθεί να αποφύγει τα μπλεξίματα αλλά και τα ίδια τα μέλη της ομάδας που όσο το λένε τόσο βαθαίνουν το μπλέξιμό τους μέχρι να γίνουν τελικά η αγέλη που τα χαρακτηριστικά οι επιδιώξεις και οι στόχοι ομογενοποιούνται.
Η Αγέλη των Προβάτων τελικά έφτασε στο έγκλημα. Τι όπλισε τελικά το χέρι του πρωταγωνιστή
Ήταν τελικά η «κούραση» που όπλισε το χέρι του Θανάση και τον έκανε να στρέψει το όπλο δύο φορές και να σκοτώσει. Η υπαρξιακή κούραση και η συνειδητοποίηση της ίδιας του της φύσης ότι αν δεν υπερβεί την όποια δυσκολία θα είναι καταδικασμένος να υπομένει στην καταπίεση τις απειλές και την απειλή για την ίδια του ζωή από τους επόμενους εγκληματίες που θα στείλει ο τοκογλύφος για να τον συνετίσουν. Το κομβικό όμως στοιχείο είναι ότι παίρνει θάρρος από την Αγέλη, η οποία και αφού τον έχει χρήσει ως αρχηγό του δίνει και την ηθική νομιμοποίηση να αφαιρέσει δύο ανθρώπινες ζωές. Και αυτό είναι πολύ σημαντικό στοιχεία για τη μετάλλαξη του ανθρώπου. Και το βλέπουμε και άλλες φάσεις της ανθρώπινης ιστορίας εν γένη. Άτομα με τις ίδιες ιδέες και επιδιώξεις υπό το βάρος ενός σκοπού σωστού ή λάθος μετατρέπονται σε αγέλη, χάνοντας την ατομική τους κρίση για την όποια απόφαση. Και ενώ θα μπορούσαμε να πούμε ότι ένα σημαντικό σημείο της μεταστροφής στην αγέλη είναι το ένστικτο της επιβίωσης σε ένα βαθύτερο επίπεδο αυτό που μας κινητοποιεί είναι η συνειδητοποίηση ότι μπορούμε να έχουμε εξουσία πάνω σε κάτι. Και αυτό από μόνο του είναι ένα ιδιαίτερα ισχυρό κίνητρο. Η ανάγκη για εξουσία.
Μίλησέ μου για τον ρόλο σου στην ταινία. Τι χαρακτήρας είναι η Γεωργία;
Η Γεωργία είναι μια γυναίκα που είναι παντρεμένη αρκετά χρόνια με τον Αποστόλη που είναι αλκοολικός. Δεν έχουν παιδιά και η ίδια έχει αναλάβει την ευθύνη του σπιτιού αλλά και του μίνι μάρκετ που διατηρούν. Ξέρει ότι ο Αποστόλης χρωστάει πολλά λεφτά στον τοκογλύφο και αυτό αποσταθεροποιεί την ήδη εύθραυστη της ισορροπία φέρνοντας στην επιφάνεια τα προσωπικά της αδιέξοδα. Συναισθηματικά αισθάνεται ακάλυπτη και βρίσκει μια σχετική ικανοποίηση και ισορροπία σε μια σεξουαλική σχέση με τον Θανάση ο οποίος και αυτός καλύπτει μέσα από αυτήν την σχέση τα δικά του υπαρξιακά κενά.
Στην τελευταία σκηνή της ταινίας ο Αποστόλης βάζει φωτιά στο φυτώριο του Θανάση και καίει τα πάντα. Πως κρίνεις αυτή την κίνηση αυτού του αδύναμου κρίκου της ιστορίας
Ο Αποστόλης κάνει μια επαναστατική κίνηση στο τέλος της ταινίας. Τον συγχαίρω γιατί κάτι δυναμικό εκδηλώνεται μέσα του και το εκφράζει. Αισθάνεται προδομένος δύο φορές την μια από την ίδια την απιστία της γυναίκας του με τον Θανάση, πράγμα που ο ίδιος το υπόμεινε τελικά και την δεύτερη φορά όταν για να τον χειριστεί ο Θανάσης και να τον πάρει με το μέρος του στην ομάδα του λέει ψέματα ότι η ιστορία με την γυναίκα του έχει τελειώσει, ενώ αυτός βρίσκει ένα μαντίλι της στο αυτοκίνητο του Θανάση. Εκείνη λοιπόν την στιγμή ο αδύναμος αυτός άνθρωπος που άγεται και φέρεται από το πάθος του για το ποτό κοιτάει τα μπιτόνια της βενζίνης που έφερε ο «μπράβος» μαζί του για να κάψει το φυτώριο και βιώνει την ανάγκη της κάθαρσης . Χωρίς δεύτερη σκέψη βγάζει έναν αναπτήρα και καίει τα πάντα.
Δείτε το τρέιλερ της ταινίας