Ήταν όλοι εκεί… για τον Πατριάρχη Αλεξανδρείας Θεόδωρο Β΄

Βασίλης Α. Πουλαρίκας

Την Τρίτη 8 και την Τετάρτη 9 Οκτωβρίου 2024 ο χρόνος νοερά σταμάτησε στην Αλεξάνδρεια και γύρισε εκούσια, από όλους εμάς που ζήσαμε τον πολυδύναμο παλμό των δύο αυτών ημερών, δύο δεκαετίες πίσω.

Μια σημαντική στιγμή στην ζωή του Πατριάρχη Αλεξανδρείας Θεόδωρου και μια επέτειος που συμπύκνωσε στην Μεγάλη Πόλη της Αλεξανδρείας τον χρόνο και τον τόπο είκοσι συναπτών ετών και ένωσε σε μια μεγάλη και λαμπερή γιορτή την Ορθοδοξία και τον Ελληνισμό όπου γης.

Μια μεγάλη συναυλία στη Σαλβάγειο

Οι εορταστικές εκδηλώσεις ξεκίνησαν στην αίθουσα «Ιουλία Σαλβάγου», στο Ελληνικό Τετράγωνο, το απόγευμα της 8^ης Οκτωβρίου, με την μεγάλη συναυλία της Ελληνίδας σοπράνο κας Σόνιας Θεοδωρίδου, που διοργάνωσε με επιτυχία η Πρεσβεία της Ελλάδας στην Αίγυπτο και η Ελληνική Κοινότητα Αλεξανδρείας.

Η ιστορική αίθουσα της Κοινότητας των Ελλήνων της Αλεξανδρείας, γέμισε ασφυκτικά με κόσμο, επιφυλάσσοντας στον Μακαριώτατο μια θερμή υποδοχή. Όρθιοι όλοι, τον καταχειροκρότησαν κατά την είσοδό του γεμίζοντας το πρόσωπό του με την φωτεινή χαρά και την εκτίμηση των δικών του ανθρώπων.

Για πάνω από μια ώρα η διακεκριμένη αοιδός μας ταξίδεψε στο μουσικό σύμπαν της Πατρίδας μας μέσα από μελωδίες χιλιοτραγουδισμένες και στίχους των μεγάλων μας ποιητών που καθρεφτίζουν σε κάθε τους νότα, την ψυχή και την καρδιά του λαού μας.

Στο πιάνο την συνόδευε ο κ. Θανάσης Μπιλιλής και μια πολυμελής χορωδία νέων Αιγυπτίων με εξαιρετική απόδοση και ερμηνεία των απαιτητικών ηχοχρωμάτων της ελληνικής μας μουσικής.

Την εκδήλωση προς τιμήν του Πατριάρχη τίμησε με την παρουσία του ο Υφυπουργός Εξωτερικών της Ελλάδας και αρμόδιος για τον Απόδημο Ελληνισμό κ. Γιώργος Κώτσηρας

Ο Έλληνας Πρέσβης κ. Νικόλαος Παπαγεωργίου, αφού καλωσόρισε με εγκαρδιότητα όλους τους παριστάμενους, έδωσε τον λόγο στον κ. Κώτσηρα ο οποίος εξέφρασε την συγκίνησή του για την παρουσία του στις τιμητικές εκδηλώσεις του Μακαριώτατου Πατριάρχη Αλεξανδρείας Θεόδωρου. «Το μεγάλο του έργο τόσο στην Αίγυπτο, όσο και σ’ όλη την Αφρική είναι αξιοθαύμαστο και συγκινητικό”, τόνισε ο κ. Κώτσηρας ενώ μετέφερε προς όλους τις  ευχές του Έλληνα Πρωθυπουργού κ. Κυριάκου Μητσοτάκη.

Ο Μακαριώτατος, ιδιαίτερα συγκινημένος από την μουσική παράσταση, καταχειροκρότησε την κα Θεοδωρίδου, αλλά και όλο το μουσικό σύνολο. Θέλοντας δε να τιμήσει από καρδιάς την Ελληνίδα καλλιτέχνιδα, την  περικόσμησε επί σκηνής με το παράσημο του Ταξιάρχου Σάββα του Ηγιασμένου.

Πέραν της υπέροχης μουσικής βραδιάς οι παριστάμενοι είχαν την ευκαιρία να δουν και ένα ιδιαιτέρως ενδιαφέρον φωτογραφικό οδοιπορικό με χαρακτηριστικές στιγμές από την Ιεραποστολική πορεία του Μακαριώτατου στην Αφρική, το οποίο είχε επιμεληθεί με πολύ φροντίδα ο Διευθυντής του Ελληνικού Πολιτιστικού Κέντρου Καΐρου και υπεύθυνος Πολιτιστικών Θεμάτων της Πρεσβείας μας κ. Γιάννης Μελαχροινούδης

Η ημέρα της μεγάλης γιορτής

Ο περίλαμπρος Καθεδρικός Ιερός Ναός του Ευαγγελισμού, το στολίδι του Αλεξανδρινού θρόνου, έλαμπε απ’ άκρη σ΄ άκρη την 9^η Οκτωβρίου, την μεγάλη και γιορτινή αυτή μέρα για την Α.Θ.Μ. τον Πάπα και Πατριάρχη Αλεξανδρείας και Πάσης Αφρικής Θεόδωρο τον Δεύτερο.

Ήταν όλοι εκεί, στον Ιερό Καθεδρικό Ναό του Ευαγγελισμού της Θεοτόκου, για να ακολουθήσουν τα ίχνη που άφησε η ιεραποστολική Του περπατησιά  και να τιμήσουν με την παρουσία και την προσφορά τους την 20η επέτειο από την ημέρα της εκλογής και ενθρονίσεως Του.

Ο Μακαριώτατος χοροστάτησε κατά την Ακολουθία του Όρθρου και προέστη της Πατριαρχικής Θείας Λειτουργίας. Στο πλευρό του, οι Αρχιερείς του Αλεξανδρινού Θρόνου, κρατούσαν  το μυσταγωγικό νήμα της Θείας Λειτουργίας και εξέπεμπαν σε όλο το εκκλησίασμα την Θεία Χάρη.

Στο Ιερό ψαλτήριο, τους ύμνους των Ακολουθιών έψαλαν με την μελίρρυτη φωνή τους ο Άρχων Πρωτοψάλτης της Αλεξανδρινής Εκκλησίας κ. Παπαεμμανουήλ Γρηγόριος, Μουσικολόγος και ο Πρωτοψάλτης της Ελληνικής Κοινότητας Καΐρου κ. Αλέξανδρος Ρηγάκης

Ο Σεβασμιώτατος Μητροπολίτης Μέμφιδος και Πατριαρχικός Επίτροπος Καΐρου Νικόδημος ήταν επιφορτισμένος με την εκφώνηση του πανηγυρικού της ημέρας. Μέσα από την μεστή νοημάτων ομιλία του, μας ταξίδεψε ξεκινώντας από την χαροποιό ημέρα της 9^ης Οκτωβρίου 2004, ημέρα της παμψηφεί εκλογής του από Κυρήνης, μετέπειτα Καμερούν και κατόπιν Ζιμπάμπουε Θεοδώρου ως του νέου Σεπτού Προκαθημένου του Αλεξανδρινού Θρόνου, Μακαριωτάτου Θεοδώρου Β’

Ο Σεβασμιώτατος έκανε επίσης εκτενή αναφορά στο ανακαινιστικό έργο του Πατριάρχη αναφέροντας ενδελεχώς όλα τα μεγάλα έργα ανακαίνισης των Ιερών Ναών της περιφερείας του  που έχουν αποπερατωθεί επί των ημερών της Πατριαρχίας του ενώ αναφέρθηκε και στην πρόσφατη δωρεά από την Αιγυπτιακή Κυβέρνηση μεγάλης έκτασης στην Νέα Πρωτεύουσα για την ανέγερση περίλαμπρου Ναού προς τιμήν του Αγίου Ιωάννου Ελεήμονος, Πατριάρχου Αλεξανδρείας.

Σημαντική ήταν και η αναφορά του Σεβασμιώτατου για την ενεργή και θαρραλέα παρακαταθήκη του Μακαριώτατου στον τομέα των διορθοδόξων, διεκκλησιαστικών και διαχριστιανικών σχέσεων, με αποκορύφωση την φιλοξενία εκ μέρους του Πατριαρχείου Αλεξανδρείας και την επιτυχή διεξαγωγή των εργασιών των δύο Μικτών Επιτροπών Θεολογικού Διαλόγου μεταξύ Ορθοδόξου και Ρωμαιοκαθολικής Εκκλησίας και Ορθοδόξου Εκκλησίας και Παγκοσμίου Λουθηρανικής Ομοσπονδίας αντιστοίχως. 

Τον κύριο βάρος της ομιλίας του όμως, ο Σεβασμιώτος Μητροπολίτης το αφιέρωσε στο ιεραποστολικό έργο του Μακαριωτάτου και στην διαρκή επέκταση των υφιστάμενων Μητροπολικών δομών, των δράσεων και των προγραμμάτων που ο Μακαριώτατος συντονίζει με τα συνεχή ταξίδια του στην τεράστια αυτή ήπειρο.

«Μακαριώτατε, ευρίσκεσθε στο σταυροδρόμι της Ιστορίας, σε στιγμές γεωπολιτικών ανακατατάξεων, ζυμώσεων και συγκρούσεων κρατών, λαών, έως και Εκκλησιών. Ο δρόμος ακόμη είναι πολύς και ανηφορικός. Όμως θαρσείτε! Έχετε δίπλα Σας τον κληρό και τον λαό, ο οποίος Σας εμπιστεύετε και Σας αγαπά, πρωτίστως όμως έχετε την ευλογία του Θεού». Με αυτά τα λόγια έκλεισε τον λόγο του ο Σεβασμιώτατος και αναφώνησε με σύσσωμο το εκκλησίασμα  «Άξιος! Άξιος! Άξιος!»

Ο Υφυπουργός Εξωτερικών της Ελλάδος κ. Γιώργος Κώτσηρας, έλαβε στην συνέχεια τον λόγο και αφού ευχήθηκε στον Μακαριώτατο  έτη πολλά στην Πατριαρχία του,  μετέφερε για ακόμα μια φορά την στήριξη και την εκτίμηση της Ελληνικής Πολιτείας στο πολυεπίπεδο και σημαντικό Του έργο, καθώς και τις ευχές του Έλληνα Πρωθυπουργού κ. Κυριάκου Μητσοτάκη.

Ο Μακαριώτατος στην αντιφώνησή του και απευθυνόμενος αρχικώς με συγκίνηση στον Σεβασμιώτατο Μητροπολίτη Μέμφιδος Νικόδημο ανέφερε: «Σεβασμιώτατε άγιε Μέμφιδος, σας ευχαριστώ για τους καλούς σας λόγους. Εσείς με γνωρίζετε από τα έτη της αρχιερατείας μου στο Ζιμπάμπουε και τη Μοζαμβίκη, ως συνεργάτης μου ιερεύς, στα δύσκολα ιεραποστολικά χρόνια, βιώνοντας τους αγώνες και τις αγωνίες μου. Τώρα διακονείτε δίπλα στον Πατριάρχη Θεόδωρο αφοσιωμένα. Στο πρόσωπό σας χαιρετίζω σύνολη την Ιεραρχία του Θρόνου. Καυχώμαι εν Κυρίω για τους αδελφούς μου αρχιερείς, έχω καλούς και αφοσιωμένους Ιεράρχες δίπλα μου, αγωνιστές αρχιερείς, οι οποίοι κάποτε άφησαν πίσω τους Πατρίδα, οικογένεια και φίλους, με μόνη κινητήριο δύναμη την πίστη στο Θεό και την αγάπη στον συνάνθρωπο. Δόξα τω Θεώ!

Ευχαριστώ τους καλούς κληρικούς μας, διακόνους και ιερείς, όπου κι αν διακονούν θυσιαστικά στα μήκη και πλάτη της Αφρικής, τις Μοναστικές αδελφότητες, τους κατηχητές, όλους τους συνεργάτες της ιεραποστολής στην πρώτη γραμμή του αγώνος ή στα μετόπισθεν, όλοι αγωνίζονται, όλοι προσφέρουν.

Ευχαριστώ εσάς παιδιά μου, το Χριστεπώνυμα πλήρωμα της Δευτεροθρόνου Εκκλησίας αδιακρίτως, δεν εγκαταλείψατε την Εκκλησία σας ποτέ, όλα από εσάς ξεκινούν και σε εσάς κατατείνουν. Όσα χρόνια μου επιτρέψει ο Θεός να ζήσω, δεν θέλω κανένας άνθρωπος να φύγει απαρηγόρητος από κοντά μου και από το Πατριαρχείο μας.
Κύριε Υπουργέ, στο πρόσωπο σας υποβάλλω τον σεβασμό μου στη μάνα Ελλάδα, στην Πατρίδα μας, σας ευχαριστώ που ήλθατε κοντά μας, είστε δύναμη και παρηγοριά για εμάς εδώ. Όσο θα αναπνέουμε, θα έχουμε στη καρδιά μας Ελλάδα και Χριστό, αφοσιωμένοι στις αρχές και τις αξίες μας, υπερασπιζόμενοι τις ιστορικές μας κοιτίδες, τις κοιτίδες του Ελληνισμού.

Πατρίδα μου όμως νιώθω και την ευλογημένη Αίγυπτο, όχι γιατί αμέσως μετά την Πατριαρχική εκλογή, μου προσέφερε ευγενώς την υπηκοότητά της, αλλά γιατί είμαι Ποιμενάρχης «πάσης γης Αιγύπτου», όπως όλοι οι άγιοι και αγωνιστές Προκάτοχοί μου, από καταβολών του Πατριαρχείου μας.
Δεν θα ομιλήσω άλλο, πάρα τον αρχικό προγραμματισμό. Σήμερα μιλά η αγάπη σας, ενώπιον αυτής με ευγνωμοσύνη σιωπώ. Να έχετε την ευχή του Θεού και του Πατριάρχου σας. Σας ευχαριστώ!»

Η χειροθεσία τεσσάρων νέων Οφφικιάλων από τον Μακαριώτατο Πατριάρχη

Στη συνεχεία η Α.Θ.Μ. ο Πάπας και Πατριάρχης Αλεξανδρείας και Πάσης Αφρικής Θεόδωρος Β’ χειροθέτησε τέσσερεις νέους Οφφικιάλους  του Θρόνου, ενώνοντας με τα χέρια του τέσσερις ακόμα χρυσούς κρίκους στην υπεραιωνόβια αλυσίδα του θεσμού.

Απένειμε τα Πατριαρχικά οφφίκια του Διδασκάλου του Ευαγγελίου στον Αιδεσιμολογιώτατο Πρωτοπρεσβύτερο Μαρτίνο Ρίτσι, Προϊστάμενο του Ιεραποστολικού Οργανισμού O.C.M.C. της Ιεράς Αρχιεπισκοπής Αμερικής, το οφφίκιο του Μεγάλου Άρχοντος Διδασκάλου του Γένους στον κ. Νικόλαο Ξεξάκη, ομότιμο Καθηγητή του Πανεπιστημίου Αθηνών, το οφφίκιο της Αρχόντισσας Μελωδού στην κα Αδαμαντία Καρμίρη Σιμάτου και του Άρχοντος Πρωτοασηκρήτου στον κ. Δημήτριο Μπαλιάτσο, Θεολόγο, Δρ Βυζαντινής Φιλοσοφίας.

Μετά το πέρας της τελετής ο Υφυπουργός Εξωτερικών κ. Γιώργος Κώτσηρας έκανε την ακόλουθη δήλωση

Η παρουσίαση ενός αφιερωματικού Τόμου προς τιμήν του Μακαριωτάτου Πατριάρχη

Επόμενος σταθμός της λαμπερής ημέρας η Αίθουσα του Θρόνου όπου παρουσιάστηκε ένας συλλογικός αφιερωματικός Τόμος με τίτλο «Η Ορθόδοξος Ιεραποστολή στην Αφρική κατά την δύση του 20ου και το λυκαυγές του 21ου αιώνος».

Την παρουσίαση του σημαντικού αυτού πονήματος έκαναν ο Πρόεδρος της Αδελφότητος των Οφφικιάλων, Μέγας Άρχων κ. Θεόδωρος Παναγόπουλος και ο Ακαδημαϊκός κ. Εμμανουήλ Γδούτος.

Ο Μακαριώτατος εξέφρασε την ευαρέσκειά του για την λαμπρή όπως τόνισε αυτή έκδοση και συνεχάρη όλους τους συντελεστές για την κοπιώδη προσπάθεια τους. Η εκδήλωση στην αίθουσα του Θρόνου ολοκληρώθηκε με την τιμητική περικόσμηση του Υφυπουργού Εξωτερικών της Ελλάδος κ. Γεωργίου Κώτσηρα με τον Ανώτερο Ταξιάρχη του Τάγματος του Οσίου Σάββα. Ακολούθησε η ανταλλαγή δώρων.

Το επίσημο γεύμα

Η τελευταία πράξη των εορταστικών εκδηλώσεων ήταν στο κέντρο του γηπέδου της Ελληνικής Κοινότητας Αλεξανδρείας όπου είχε στηθεί μια τεράστια τέντα φιλοξενώντας τους καλεσμένους της κας Αικατερίνης Μπελεφάντη Σοφιανού, Μεγάλης Ευεργέτιδας της Ελληνικής Κοινότητας Καΐρου και Αρχόντισσας των Εκκλησιών του Αλεξανδρινού Θρόνου, η οποία παρέθεσε επίσημο γεύμα προς τιμήν του Μακαριώτατου Πατριάρχη.

Τις ευχές τους από μικροφώνου εξέφρασαν ο κ. Ιωάννης Παπαδόπουλος, Αντιπρόεδρος της Ελληνικής Κοινότητος Αλεξανδρείας αναφέροντας χαρακτηριστικά «Η 20^η επέτειος ενθρονίσεως του δικού μας Πάπα και Πατριάρχη Αλεξανδρείας και Πάσης Αφρικής  Θεοδώρου του Δευτέρου αποτελεί έναν σημαντικό σταθμό στην ιστορία της Ορθοδοξίας  και του Αιγυπτιώτη Ελληνισμού»

Στην συνέχεια τον λόγο πήρε ο Μέγας Άρχων Λογοθέτης κ. Σπυρίδων Καμαλάκης, Πρόεδρος του Τάγματος των Παραβαλανών, ο οποίος αναφέρθηκε στο σημαντικό έργο του Πατριάρχη, αλλά και μοιράστηκε προσωπικές στιγμές από την μεταξύ τους σχέση

Τον κύκλο των ομιλιών έκλεισε ο Πρόεδρος της Ελληνικής Κοινότητας Καΐρου κ. Χρήστος Καβαλής, ο οποίος ανέφερε « Είναι πραγματικά πολύ συγκινητικό να ζει κάποιος ιστορικές στιγμές και να είναι μέρος αυτής της ιστορίας. Πριν από 20 χρόνια πραγματικά ζήσαμε μια τέτοια στιγμή. Αυτή η στιγμή που για πολλούς από εμάς ήταν αξέχαστη είχε προφανώς την Θεία Πρόνοια μαζί της και μπόρεσαν οι Ιεράρχες να ψηφίσουν παμψηφεί τον «Ζιμπάμπουε» τότε Θεόδωρο.» Στην συνέχεια ο κ. Καβαλής και η Γραμματέας της ΕΚΚ κα Βίλλυ Πολίτη Ζούε προσέφεραν στον Μακαριώτατο εκ μέρους της Ελληνικής Κοινότητας Καΐρου έναν καλαίσθητο ασημένιο δίσκο με το έμβλημα της Κοινότητας και τον ετήσιο βιβλιοδετημένο Τόμο με τις εφημερίδες του Νέου Φωτός.

Ακολούθησε μουσικό πρόγραμμα και παραδοσιακοί χοροί από τους μαθητές του Αβερωφείου Γυνμνασίου και Λυκειου.

Το εορταστικό διήμερο τίμησαν με την παρουσία τους οι Αρχιερείς του Πατριαρχικού Θρόνου, ο Υφυπουργός Εξωτερικών κ. Γιώργος Κώτσηρας, η Βουλευτής του Σύριζα κα Ειρήνη Κασιμάτη, ο Πρέσβης της Ελλάδος στην Αίγυπτο κ. Νικόλαος Παπαγεωργίου, η Πρέσβης της Κύπρου στην Αίγυπτο κα Πόλυ Ιωάννου, ο Γενικός Πρόξενος της Ελλάδας στην Αλεξάνδρεια κ. Ιωάννης Πυργάκης,  ο Σύμβουλος της Ελληνικής Πρεσβείας κ. Αθανάσιος Λεούσης, ο Αντιπρόεδρος Α΄ της Ελληνικής Κοινότητας Αλεξανδρείας κ. Ιωάννης Παπαδόπουλος, ο Αντιπρόεδρο Β΄ κ. Νικόλαος Κόπελος, ο Γενικός Γραμματέας κ. Νικόλαος Κατσιμπρής,  ο  Οικονομικός Επόπτης κ. Εμμανουήλ Τατάκης, ο Κοινοτικός Επίτροπος κ. Βασίλειος Ζουές και ο Διευθυντής κ. Γεώργιος Μπούλος,

Την Ελληνική Κοινότητα Καΐρου εκπροσώπησε ο Πρόεδρος κ. Χρήστος Καβαλής συνοδευόμενος από την Γενική Γραμματέα κα Βίλυ Πολίτη Ζουέ. Παρέστη επίσης ο ΑΚΑΜ της Ελλάδος στην Αίγυπτο Πλοίαρχος  Μιχάλης Τσιλιγκάκης, ο Σύνδεσμος της Ελλάδος στην Αλεξάνδρεια Πλοίαρχος  Κωνσταντίνος Βαρουξής μετά της συζύγου του Πλοιάρχου Αγγελικής, η κα Λιλίκα Θλιβίτου Πρόεδρος του Ελληνικού Ναυτικού Ομίλου Αλεξανδρείας και του Συλλόγου Ελλήνων Επιστημόνων Πτολεμαίος Α΄, η Πρόεδρος του Λυκείου Ελληνίδων Αλεξανδρείας κα Αλίκη Αντωνίου, η Πρόεδρος της Κυπριακής Αδελφότητας κα Μαρία Φορμόζη με την Γενική Γραμματέα κα Μαρία Παυλίδου,

Την εκπαιδευτική Κοινότητα εκπροσώπησαν:  ο Συντονιστής Εκπαίδευσης Βορείου Αφρικής και Μέσης Ανατολής κ. Γεώργιος Κοκορέλης, η Διευθύντρια του Γυμνασίου Λυκείου κα Αφροδίτη Πεβερέτου, η Διευθύντρια του Τοσιτσαίου Πρατσίκειου Δημοτικού κα Αδαμαντία Νικολακοπούλου.

Παρέστη επίσης η Διευθύντρια του Ελληνικού Ιδρύματος Πολιτισμού Αλεξανδρείας κα Σταυρούλα Σπανούδη, η Αρχαιολόγος κα Πέπη Παπακώστα, η Πρόεδρος του Εμπορικού Επιμελητηρίου κα Μάχη Γαβαλά, ο πρώην Διευθυντής του Ελληνικού Ιδρύματος Πολιτισμού Αλεξανδρείας κ. Βασίλειος Φιλιππάτος, ο πρώην Διευθυντής του Ε.Π.Κ.Κ Καΐρου κ. Χρίστος Παπαδόπουλος καθώς και εκατοντάδες άλλοι, Αιγυπτιώτες πάροικοι, εκπαιδευτικοί, πιστοί και επισκέπτες οι οποίοι τίμησαν κατά το Εορταστικό Διήμερο τον Πατριάρχη Αλεξανδρείας Θεόδωρο.