Πριν από 31 χρόνια, μια μέρα σαν τη σημερινή, ο Μάνος Χατζιδάκις άφησε από τα χέρια του το νήμα που τον κρατούσε δεμένο με τη ζωή για εξήντα εννέα χρόνια και έβαλε πλώρη για να συναντήσει τη δική του Τζοκόντα και να απολαύσει στον αιώνα τον άπαντα το αινιγματικό της χαμόγελο.
Όλα αυτά τα χρόνια που πέρασαν – αλλά και για όσα θα έρθουν – ο Μάνος Χατζιδάκις συνεχίζει να μαζεύει στην «Οδό Ονείρων» τους καημούς, τους λογισμούς, τους πόθους και τα όνειρά μας, όπως μας έλεγε ότι έκανε και όταν ήταν ακόμα κοντά μας. Ένα αθεράπευτα ρομαντικό αστέρι, πια, που λαμπυρίζει στον ουράνιο θόλο κάθε φορά που τον μνημονεύουμε.
Ο Μάνος Χατζιδάκις μάς μίλησε για τα πάντα μέσα από τη μαγική του μουσική δημιουργία. Ο λόγος του – φριχτά επίκαιρος στις μέρες μας – ήταν ενίοτε σκληρός, αλλά πάντοτε σοφός.
Με αφορμή αυτά τα 31 χρόνια απουσίας του, τον μνημονεύουμε γιατί τον έχουμε ανάγκη ως πυξίδα της ύπαρξής μας στους χαλεπούς καιρούς που ζούμε – καθώς βλέπουμε την ανθρωπιά να χάνεται και την υποκρισία, τον φόβο και τον φασισμό να θεριεύουν επικίνδυνα.
Εκεί, λοιπόν, έχουμε ανάγκη – εναγωνίως – τις «Οδηγίες προς Ναυτιλλομένους» που μας κληροδότησε, λέγοντάς μας: «Η μορφή του τέρατος είναι αποκρουστική. Όταν όμως το πρόσωπο του τέρατος πάψει να μας τρομάζει, τότε πρέπει να φοβόμαστε… γιατί αυτό σημαίνει ότι έχουμε αρχίσει να του μοιάζουμε.»
Και για αυτόν ακριβώς τον λόγο που μας είπε με τρυφερότητα – να μην μοιάσουμε στο τέρας – τον θυμόμαστε και τον ευγνωμονούμε..
Τον θυμόμαστε όμως και τον ευχαριστούμε, γιατί μας αφηγήθηκε την ιστορία του Κεμάλ, ενός νεαρού πρίγκιπα της Ανατολής, απογόνου του Σεβάχ του Θαλασσινού, που πίστεψε πως μπορεί να αλλάξει τον κόσμο. Μα πικρές οι βουλές του Αλλάχ και σκοτεινές οι ψυχές των ανθρώπων.
Η ιστορία του Κεμάλ τελειώνει με ένα δάκρυ – το δάκρυ της ήττας. Κι ακούμε στο τέλος τον Χατζιδάκι να του λέει, και να μας λέει, μια θλιμμένη καληνύχτα, μαζί με την πεποίθησή του ότι αυτός ο κόσμος δεν θα αλλάξει ποτέ.
Μα αυτό το τελευταίο δάκρυ, που κύλησε από τα μάτια του Κεμάλ, είναι εκείνο που θα ποτίσει τον σπόρο για να γεννηθεί ο επόμενος νεαρός ονειροπόλος πρίγκιπας, ένας άλλος Κεμάλ – που θα προσπαθήσει ξανά και ξανά από την αρχή, με την πεποίθηση ότι θα είναι αυτός που μαζί με άλλους αθαράπευτα ρομαντικούς τον κόσμο αυτό θα αλλάξουν. Κάποτε
Ακούστε τώρα την ιστορία του Κεμάλ