Ο Αιγυπτιώτης μεγαλέμπορος βάμβακος Δημοσθένης Χωρέμης είχε παροτρύνει τον τότε διάκονο Νεκτάριο – κατά κόσμο Αναστάσιο Κεφαλά – να μεταβεί στα 1877 από τη Χίο στην Αθήνα προς ολοκλήρωση των γυμνασιακών σπουδών του.

Γράφει ο Ν.Νικηταρίδης

Κατόπιν, μέσω γνωριμίας με τον Πατριάρχη Αλεξανδρείας Σωφρόνιο πήγε το 1882 στην Αλεξάνδρεια για να μεταβεί εκ νέου στην Αθήνα με παραίνεση του Πατριάρχη ώστε να σπουδάσει στην εκεί Θεολογική Σχολή. Παίρνοντας το πτυχίο του το 1885, εγκαθίσταται στη Νειλοχώρα, όπου κατά σειρά χειροτονείται ιερέας, τοποθετείται πατριαρχικός γραμματέας ως Αρχιμανδρίτης, γίνεται ιεροκήρυκας και λαβαίνει τη θέση του Πατριαρχικού Επιτρόπου στο Κάιρο.

Ως προς τη χειροτονία του σε Επίσκοπο Πενταπόλεως, χαρακτηριστική είναι η εξής ανταπόκριση που δημοσιεύτηκε το Δεκέμβριο του 1888 :

¨Εάν επιτρέπηται και εις ημάς ως πολίτου, είτε ως ανταποκριτού εφημερίδος δικαιουμένου να λαμβάνωμεν μέρος εις εκάστην συζήτησιν κοινοτικού ή εθνικού ενδιαφέροντος, να εκφέρωμεν την ταπεινήν ημών γνώμην αναφορικώς εις τας χειρευούσας επισκοπικάς θέσεις του Πατριαρχικού Θρόνου Αλεξανδρείας […] θα συνεφωνούμεν μετ΄ εκείνων οίτινες υποδείξαντες συνέστησαν τω Πατριάρχη ημών ως κατάλληλον δια την του Λιβυής θέσιν τον Μ. Αρχιμανδρίτην κ. Νεκτάριον Κεφαλάν. […] Ομολογούμεν εν πάση ειλικρινεία ότι εξετιμήσαμεν αληθώς τον Λευΐτην εν τω προσώπω του φύσει αγαθού ανθρώπου και εν τω ανθρώπω τον αληθή Λευΐτην. Ο έγκριτος ούτος κληρικός προβιβαζόμενος εις την επί ψιλώ μόνον ονόματι θέσιν του Αγ. Λιβύης και υποστηριζόμενος υπό του προς τα καλά ζήλου του κυρίου αυτού, του ρέκτου και πολυπείρου Πατριάρχου ημών κ. Σωφρωνίου, είμεθα πεπεισμένοι ότι δύναται δια της νοημοσύνης και ικανότητος αυτού να θεραπεύση ουχί μόνον τα κακώς έχοντα της κοινότητος ημών και να πληρώση τας πολλάς και ποικίλας ελλείψεις αυτής, αλλά και τον σεβαστόν προστάτην και ευεργέτην αυτού να ανακουφίση εν τω έργω της καθόλου βελτιώσεως και προόδου της κοινότητος ήδη ότε πλέον ούτος έχει ανάγκην βοηθού. Ομολογούμεν από τούδε, και εις τούτο νομίζω ότι διερμηνεύομεν την κοινήν γνώμην του ομογενούς ενταύθα δημοσίου, ότι θα ωφείλομεν χάριτας και ισόβιον ευγνωμοσύνην τω Μ. Πατριάρχη και πατρί ημών κυρίω Σωφρονίω, αν όσον ταχίον και προς ικανοποίησιν πλήρη του πόθου απάντων ημών ανυψώσει εκεί, τον υπό πάντων αγαπώμενον και εκτιμώμενον τούτον κληρικόν, ένθα η φύσις, η ανατροφή, η μόρφωσις και τα λοιπά προτερήματα αυτού έχουσι προωρίσει. Η ημέρα της χειροτονίας αυτού εις επίσκοπον Λιβύης έσεται δια το ομογενές κοινόν του Καΐρου, δεν αμφιβάλλομεν δε και δια τας λοιπάς κοινότητες της Αιγύπτου, ημέρα χαράς και αγαλλιάσεως¨.

Πλησιάζοντας η ημέρα αυτή, μια άλλη ανταπόκριση από το Κάιρο της ίδιας περιόδου ανέφερε τα εξής :

¨Μετά μεγάλης χαράς και ευχαριστήσεως έμαθε το ενταύθα ορθόδοξον κοινόν την είδησιν καθ΄ ην ο Μέγας του θρόνου Αρχιμανδρίτης κ. Νεκτάριος Κεφαλάς χειροτονηθήσεται υπό του γεραρού ημών Πατριάρχου αρχιεπίσκοπος μετά την παρέλευσιν του πένθους, όπερ άγει η ημετέρα εκκλησία επί τω θανάτω του αειμνήστου Μητροπολίτου Θηβαΐδος. Ο κ. Νεκτάριος Κεφαλάς κατά το τριετές χρονικόν διάστημα καθό πατριαρχικός επίτροπος τυγχάνει δια του προσηνούς και μειλιχίου χαρακτήρος, δια της ευγενούς του συμπεριφοράς εκ του ζήλου υπέρ της εκκλησίας απέκτησε δικαιώματα ευγνωμοσύνης και αγάπης εν ταις καρδίαις του ενταύθα κοινού και δια τούτο γηθοσύνως χαιρετίζει τον προβιβασμόν αυτού εις ανώτερον της εκκλησίας αξίωμα ήτις επίσης πολλά έτι προσδοκά παρ΄ αυτού. Ημείς συγχαίροντες από καρδίας τω διαπρεπεί κληρικώ ευχόμεθα αυτώ και εν τω επιζήλω μεν, αλλά πλήρει ακανθών νέω τούτω σταδίω την αυτήν επιτυχίαν και τον αυτόν ζήλον, άτινα ασφαλίζουσιν αυτώ εκ των προτέρων η πολυμάθεια του ανδρός και η βαθεία και πλήρης επίγνωσις του μεγάλου ήδη προορισμού του. […]¨.

Και φθάνοντας στις 15-27/1/1889 ο αιγυπτιώτικος τύπος περιέγραφε τη μεγάλη στιγμή του νέου Μητροπολίτη Πενταπόλεως :

¨Σήμερον εγένετο εν τω Πατριαρχικώ ναώ του Αγίου Νικολάου η χειροτονία εις Αρχιεπίσκοπον Πενταπόλεως του Μ. Αρχιμανδρίτου κ. Νεκταρίου Κεφαλά, λειτουργούντων της Α.Θ.Π. του Πατριάρχου Σωφρονίου και των Σεβασμιωτάτων Αρχιεπισκόπων του πρώην Κερκύρας κ. Αντωνίου Χαριάτου και του Αγίου Συναίου Πορφυρίου. Άπειρον πλήθος συνέρρευσεν εξ αμφοτέρων των φύλων, όπως παρευρεθώσιν εν τη χειροτονία Αρχιεπισκόπου, ήτις είναι πολύ σπανία. Ο ναός ήτο λαμπρώς κεκοσμημένος και δικαίως διότι η χειροτονία Αρχιερέως ανέκαθεν εν τη εκκλησία εθεωρείτο επίσημος αυτής εορτή. Ο νέος Μητροπολίτης Πενταπόλεως είναι ηλικίας περίπου 46 ετών, έχει έτι μέλανα τον πώγωνα και ουχί πολύ μακρόν, το πρόσωπον σεμνόν, το δε ανάστημα μέτριον. Κατάγεται δε εκ Σηλυβρίας και ανετράφη εν Χίω, εν η διήνυσε και τας γυμνασιακάς αυτού σπουδάς. Υπό έρωτος δε φλεγόμενος προς τα γράμματα απεφάσισε να περατώση τας εαυτού σπουδάς, αλλά στερούμενος χρημάτων κατέφυγεν εις Αλεξάνδρειαν, ένθα τη συνεργεία της Α.Π. του Πατριάρχου εστάλη υπό του κ. Δ. Χωρέμη ως υπότροφος αυτού εις Αθήνας, ίνα τελειοποιηθή. Ενεγράφη εν η μετά πολλού ζήλου και επιμελείας περατώσας τας αυτού σπουδάς και τας επιστημονικάς εξετάσεις δους, ανηγορεύθη διδάκτωρ Θεολογίας. Ο Άγιος Πενταπόλεως κ. Νεκτάριος από της αφίξεως του ενταύθα ουδόλως έπαυσεν εργαζόμενος και υλικώς και πνευματικώς υπέρ της Εκκλησίας. Και υλικώς μεν, διότι τα εν Καΐρω Πατριαρχεία επεσκεύασε και τον ιερόν ναόν του Αγίου Νικολάου εσχάτως εκάλλυνεν εσωτερικώς και ηυπρέπησε. Πνευματικώς δε, διότι πάντοτε εργάζεται υπέρ της ιεράς επιστήμης συγγράφων εκάστοτε άξιας λόγου Θεολογικάς πραγματείας. Δια ταύτα η εκλογή του εις Μητροπολίτης Πενταπόλως ενομίσθη παρά πάντων των ενταύθα και εύλογος και δικαία. Οι καιροί καθ΄ ους ζώμεν απαιτούσιν ίνα οι κατέχοντες τας τοιαύτας υψηλάς θέσεις έχωσι Θεολογικήν μόρφωσιν […]¨.

Με τον Πατριάρχη Σωφρόνιο γηραιό πλέον, ο Μητροπολίτης Νεκτάριος προαλειφόταν από πολλούς για το Θρόνο του Αγίου Μάρκου, κάτι όμως που οδήγησε τους αντιπάλους του να τον διαβάλουν με έωλες κατηγορίες, με αποτέλεσμα την αποπομπή του από το Πατριαρχείο Αλεξανδρείας. Χρειάστηκε να περάσουν αρκετές δεκαετίες, ως την 15/1/1998 οπότε επί Πατριάρχη Αλεξανδρείας Πέτρου Ζ΄ ο Άγιος από το 1961 Νεκτάριος αποκαταστάθηκε κανονικά ως Ιεράρχης του Αλεξανδρινού Θρόνου με την απάλειψη της άδικης ποινής της εκπτώσεώς του και της άνευ δίκης και απολογίας απελάσεώς του εκ του Αλεξανδρινού κλίματος, ενώ και η Σύνοδος ζήτησε συγγνώμη ¨ημίν τοις αναξίοις και τοις προαπελθούσι πατράσι και αδελφοίς του καθ΄ημάς Πατριαρχικού Θρόνου¨, όπως αναφέρει η σχετική Συνοδική Πράξη.

Τέλος, ας αναφέρουμε τη βιβλιογραφική του παραγωγή στην Αίγυπτο :

1. ¨Δέκα λόγοι δια την Μεγάλην Τεσσαρακοστή¨, Αλεξάνδρεια 1885

2. ¨Λόγος εκκλησιαστικός εκφωνηθείς εν τω ναώ του Αγίου Νικολάου εν Καΐρω τη Α΄ Κυριακή του Τεσσαρακονθημέρου¨, τυπ. Ομόνοια, Αλεξάνδρεια 1886

3. ¨Δύο λόγοι εκκλησιαστικοί : Εις την Κυριακήν της Ορθοδοξίας, ήτοι περί πίστεως – Περί της εν τω κόσμω αποκαλύψεως του Θεού, ήτοι περί θαυμάτων¨, τυπ. Μ.Κ. Νομικού, Κάιρο 1887

4. ¨Λόγος περί εξομολογήσεως¨, Κάιρο 1887

5. ¨Περί των Ιερών Συνόδων και ιδίως περί της σπουδαιότητος των δύο πρώτων Συνόδων¨, τυπ. Ομόνοια, Αλεξάνδρεια 1888

6. ¨Περί των καθηκόντων ημών προς το Άγιον Θυσιαστήριον¨, Κάιρο 1888

7. ¨Περί της εν τω κόσμω αποκαλύψεως του Θεού¨, τυπ. Βιτάλη & Λημνίου, Αλεξάνδρεια 1889

8. ¨Λόγος εκφωνηθείς εν τω Αχιλλοπουλείω Παρθεναγωγείω κατά την εορτήν των Τριών Ιεραρχών¨, τυπ. Βιτάλη & Λημνίου, Αλεξάνδρεια 1889

9. ¨Λόγος περί της προς το Άγιον Θυσιαστήριον προσελεύσεως¨, Αλεξάνδρεια

Πηγές : ¨Μεταρρύθμισις¨, Αλεξάνδρεια 28-10/12/1888, 29-11/12/1888, 16-28/1/1889 – Ευγ. Μιχαηλίδης ¨Βιβλιογραφία των Ελλήνων Αιγυπτιωτών¨, Αλεξάνδρεια 1966, σ.σ. 29-36 – romfea.gr (15/1/2016) – el.wikipedia.com (9/11/2018) – agios-nektarios.gr (9/11/2018)

Αρέσει σε %d bloggers: