Ημερίδα για τους Έλληνες στην Αίγυπτο τον 20ο αιώνα: Διακεκριμένοι επιστήμονες «χάραξαν» τα ίχνη του Ελληνισμού στη χώρα του Νείλου

(το ρεπορτάζ ενημερώνεται με φωτογραφίες)

Τα ίχνη των Ελλήνων στην Αίγυπτο και η επιρροή που άσκησαν στα πολιτικά οικονομικά και κοινωνικά δρώμενα του 20ου αιώνα στη χώρα του Νείλου, ήταν το αντικείμενο της ημερίδας που πραγματοποιήθηκε στις 16 Οκτωβρίου στο Εθνικό Κέντρο Μετάφρασης Αιγύπτου με θέμα: «Οι Έλληνες στην Αίγυπτο κατά τον 20ο αιώνα».

Η ημερίδα πραγματοποιήθηκε υπό την αιγίδα της Πρεσβείας της Ελλάδος στο Κάιρο και από την Ελληνική Κοινότητα Καΐρου, το Ελληνικό Πολιτιστικό Κέντρο Καΐρου, το Αμερικανικό Πανεπιστήμιο Καΐρου και την Διεύθνυση Διαπολιτισμικών Σχέσεων του Αιγυπτιακού Υπουργείου Πολιτισμού.

Στην αρχή της ημερίδας προβλήθηκε ντοκιμαντέρ που αφορά στους Έλληνες της Αιγύπτου, την εποχή της ακμής αλλά και τις δυσκολίες που τους ώθησαν να εγκαταλείψουν τη χώρα του Νείλου.

Ο Πρέσβης της Ελλάδος στο Κάιρο κ. Ν. Γαριλίδης στο χαιρετισμό του αναφέρθηκε στους στενούς δεσμούς Ελλάδας και Αιγύπτου και μίλησε με τα πλέον θερμά λόγια για την ημερίδα, υπογραμμίζοντας ότι σχετικές πρωτοβουλίες αναβαθμίζουν ακόμη περισσότερο τις Ελληνοαιγυπτιακές σχέσεις.

Ο Πρόεδρος της Ελληνικής Κοινότητας Καΐρου κ. Χρήστος Καβαλής στο χαιρετισμό του είπε ότι οι έξι διακεκριμένοι ομιλητές δίνουν το στοιχείο της γνώσης της ιστορίας. Tόνισε δε την ανάγκη να διδαχθούμε από τις αποτυχίες και τα σφάλματα του παρελθόντος.

Ο Dr. Anwar Moghith Διευθυντής του Εθνικού Κέντρου Μετάφρασης Αιγύπτου αναφέρθηκε στους στενούς δεσμούς Ελλάδας και Αιγύπτου και στην πολιτιστική κληρονομιά των δύο λαών, η οποία αποτελούσε από τα αρχαία χρόνια στενό συνδετικό κρίκο.

Ο κ. Αλέξανδρος Κιτροέφ καθηγητής ιστορίας και διευθυντής του Κέντρου Ειρήνης και Παγκοσμιοποίησης του Haverford College στην Πενσυλβάνια των ΗΠΑ, στην ομιλία του αναφέρθηκε στους στενούς δεσμούς που έχει με την Αίγυπτο, οι οποίοι δεν είναι μόνο οικογενειακοί αλλά και ατέρμονοι, όπως είπε χαρακτηριστικά. Ο κ. Κιτροέφ αναφέρθηκε στο ρόλο που έπαιξαν οι Έλληνες στη διαμόρφωση της σύγχρονης Αιγύπτου, λέγοντας ότι ήταν ένας φορέας εκσυγχρονισμού της χώρας. Σε ότι αφορά τη σχέση των δύο λαών είπε ότι είναι ειδική και ότι ανάγεται στην αρχαιότητα.

Ο κ. Κιτροέφ, αναφέρθηκε στην ταξική διαστρωμάτωση των Ελλήνων. Είπε ότι δεν ήταν μόνο ευκατάστατοι αλλά ανήκαν στις μεσαίες και στις χαμηλές οικονομικές κοινωνικές τάξεις. Για την επαγγελματική δραστηριότητα των Ελλήνων, είπε ότι τη δεκαετία του ‘20 επένδυσαν στην ανάπτυξη της Αιγύπτου. Σε ό,τι αφορά τους υπόλοιπους Ευρωπαίους είπε ότι είχαν μακραίωνη αίσθηση παρουσίας στην Αίγυπτο, γεγονός που απορρέει από τους δεσμούς που είχαν αναπτύξει από την αρχαιότητα και με την παρουσία του Πατριαρχείου στη Χώρα του Νείλου. Αναφέρθηκε στη διώρυγα του Σουέζ για την αποπεράτωση τις οποίας εργάσθηκαν πολλοί Έλληνες, αλλά και στην δραστηριότητα που ανέπτυξαν πολλοί Έλληνες, στην επεξεργασία, το εμπόριο βαμβακιού αλλά και καπνού.

Ο Emad Abou Ghazi ιστορικός, καθηγητής φιλοσοφικής του Πανεπιστημίου του Καΐρου και Πρώην Υπουργός Πολιτισμού αναφέρθηκε στο πως επηρέασαν την πολιτική σκέψη οι Έλληνες που ήρθαν στην Αίγυπτο. Μίλησε για την διάδοση του σοσιαλιστικού κινήματος, τις αναφορές στον Τύπο για τις χαοτικές τάσεις της αναρχίας, τον κομμουνισμό. Επίσης, είπε ότι οι Έλληνες πρωτοστάτησαν στο να μεταφραστούν σοσιαλιστικά και κομμουνιστικά κείμενα στα αραβικά. Αναφέρθηκε και σε ένα γεγονός σχεδόν άγνωστο στο ευρύ κοινό, στην πρώτη απεργία που έγινε το 1894 στη διώρυγα του Σουέζ, η οποία ήταν από Έλληνες εργαζομένους.

Ο Δρ. Άγγελος Νταλαχάνης αναφέρθηκε πως το Αιγυπτιακό Κράτος επηρέασε τη διαμονή και την δραστηριότητα των Ελλήνων. Μίλησε για την περίοδο των εθνικοποιήσεων του Νάσσερ, οι οποίες οδήγησαν τη συντριπτική πλειονότητα των Ελλήνων να φύγουν από την Αίγυπτο.
Αναφέρθηκε στους νόμους που περιόρισαν τη δραστηριότητα των ξένων στην Αίγυπτο. Είπε ωστόσο ότι πολλές φορές οι Αιγυπτιακές αρχές αντιμετώπιζαν διαφορετικά τους Έλληνες σε σχέση με τους πολίτες που προέρχονταν από άλλες χώρες, γεγονός που το απέδωσε ο Dr. Nταλαχάνης, στο ότι δεν είχαν αποικιοκρατικές βλέψεις.

Ο Mohamed Afifi ιστορικός, καθηγητής φιλοσοφικής Πανεπιστημίου Καΐρου, πρώην Γενικός Γραμματέας του Ανωτάτου Συμβουλίου Πολιτισμού αναφέρθηκε στον Στρατή Τσίρκα και πως αποτύπωσε την Αιγυπτιακή Κοινωνία της εποχής του στα έργα του. Ιδιαίτερη αναφορά έκανε στο πως αντιστάθηκε στο φασισμό κατά τον Β΄Παγκόσμιο Πόλεμο.

Η κ. Άννα Κωνσταντινίδου Ιστορικός- Διεθνολόγος, Διδάκτωρ Δημοσίου Δικαίου και Πολιτικής Επιστήμης της Νομικής Σχολής ΑΠΘ, στην ομιλία της αναφέρθηκε εκτενώς στην κοινωνική διαστρωμάτωση των Ελλήνων της Αιγύπτου και στο status quo των διμερών σχέσεων. Είπε ότι οι Έλληνες δεν πήγαν να κατακτήσουν τη χώρα και ότι η μετανάστευση τους είχε τα χαρακτηριστικά της εργασίας. Τόνισε ότι η Αίγυπτος, την περίοδο που ξεκίνησε η μετανάστευση των Ελλήνων, ήταν πολύ πιο ανεπτυγμένη από την Ελλάδα που προσπαθούσε να αποκτήσει υπόσταση σαν κράτος.

Ο Dr. Wageeh Wahba, ζωγράφος και διανοούμενος, ο οποίος υπογράφει εβδομαδιαία επιφυλλίδα άποψης στην εφημερίδα Μασρ Αλ Γιάουμ αναφέρθηκε στους δεσμούς Ελλάδας – Αιγύπτου και όλων των κρατών της Μεσογείου. Μίλησε για τις παραστάσεις του από τη Σούμπρα και τις ελληνικές λέξεις που άκουγε καθημερινά από την τότε πολυπληθή ελληνική παροικία. Τόνισε την ανάγκη η Αίγυπτος να προστατεύσει και να διατηρήσει το Ελληνικό στοιχείο που έχει απομείνει.

Τα τρία πάνελ συντόνιζε ο Διευθυντής του Ελληνικού Πολιτιστικού Κέντρου Καΐρου κ. Χρίστος Παπαδόπουλος, ενώ τη μετάφραση έκανε ο κ. Γιάννης Μελαχροινούδης.

«Οι Έλληνες στην Αίγυπτο άφησαν το αποτύπωμά τους και αυτό το διαπιστώνουμε καθημερινά από το πλήθος των μελετών που κυκλοφορούν καθημερινά και αφορούν στην ιστορία των Ελλήνων εδώ», είπε μεταξύ άλλων ο κ. Παπαδόπουλος.

Την ημερίδα παρακολούθησε ο Πρέσβης της Ελλάδος στο Κάιρο κ. Ν. Γαριλίδης, ο Γενικός Πρόξενος κ. Γ.Δασκαλόπουλος, ο Πρόεδρος της Ε.Κ.Κ κ. Χρήστοs Καβαλής, η Γενική Γραμματέας κ. Χρυσάνθη Σκουφαρίδου, ο Ταμίας κ. Αντώνης Ιορδανίδης, η Επόπτρια Γραφείων κ. Βίλλυ Πολίτη Ζουέ (η οποία είναι και Προϊσταμένη της Εφορείας ΜΜΕ και Πολιτιστικών).

Την ημερίδα παρακολούθησε η Γενική Διευθύντρια της Ελληνικής Κοινότητας Καΐρου κ. Ιωάννα Καρδάση, υπάλληλοι της Ε.Κ.Κ, δάσκαλοι της Αχιλλοπουλείου καθηγητές και μαθητές της Αμπετείου Σχολής Καΐρου.

Χορηγοί της εκδήλωσης ήταν η Aegean και η Εθνική Τράπεζα της Ελλάδος.