«Η Αθήνα του lockdown»: Ένα ζωγραφικό χρονογράφημα από την Ελληνοαιγύπτια Farida El Gazzar

Η Ελληνο-αιγύπτια Farida El Gazzar είναι μια ιδιαίτερη περίπτωση στα εικαστικά μας πράγματα. Το χρώμα και η πινελιά της απηχούν τη ματιέρα σύγχρονων δημιουργών όπως ο Χόκνει, αλλά ο τρόπος που δουλεύει μπορεί να παρομοιαστεί με έναν υπαιθριστή του 19ου αι.

Σαν ζωγράφος τοπίου, η καλλιτέχνις αρέσκεται στο να καταγράφει το περιβάλλον στο οποίο βρίσκεται και να αποτυπώνει την ατμόσφαιρα και την κίνηση. Συνδυάζει τη φρεσκάδα του πλακάτου χρώματος που βλέπει στο αστικό περιβάλλον με μια εσωτερική συγκίνηση που πάλλεται από προσωπικά βιώματα. Η πόλη της Αθήνας πρωταγωνιστεί έτσι ως alter ego της καλλιτέχνιδος. 

Tην περίοδο του lock-down, στη διάρκεια των µακρινών περιπάτων κοντά στο σπίτι της στην Αθήνα, η El Gazzar μεταγράφει στα νέα ζωγραφικά της έργα (ακρυλικό σε χαρτί) την αρχιτεκτονική, το φυσικό και αστικό τοπίο όπως τα βίωσε και εγγράφηκαν στη µνήµη της. Αδυνατώντας να ταξιδέψει και αναζητώντας στοιχεία που θα επέτρεπαν ένα νοητικό ταξίδι στη δεύτερη πατρίδα της την Αίγυπτο, τα ζωγραφικά της έργα µετατρέπονται σε πορτραίτα της Αθήνας όπου η Ανατολή συναντά τη Δύση.

Παράλληλα, τα έργα – ελαφρώς παραµορφωµένα τοπία της πόλης, µε έντονα χρώµατα και µια ονειρική ατµόσφαιρα – «ακτινογραφούν» την πρωτόγνωρη κατάσταση όπου η γειτονιά έγινε το «σύνορο», η αρχή και το τέλος του εµπειρικού µας κόσµου, εκπέµποντας ένα αίσθηµα νοσταλγίας και ευφορίας ταυτόχρονα.

«Κατά τη διάρκεια μεγάλων περιόδων εργασίας στο διαδίκτυο και σε εσωτερικούς χώρους, η ανάγκη μου για “κίνηση”, για ταξίδια αλλά και η ανάγκη σύνδεσης με τη φύση επικράτησαν ακόμη περισσότερο» εξομολογείται η ίδια και συνεχίζει. «Ευτυχώς στη γειτονιά μου υπάρχει πολύ πράσινο και χώρος για μεγάλες βόλτες. Η αίσθηση του χώρου μου επεκτάθηκε και τα συναισθήματα εγκλεισμού σχεδόν εξαφανίστηκαν.

Στη διάρκεια αυτών των τελευταίων μηνών παρατηρούσα τις διάφορες αποχρώσεις του πράσινου και τις μεταβολές τους, με τις εναλλαγές του φωτός και των εποχών. Οι μέρες μεγάλωσαν και η νύχτα έγινε συντομότερη. Το φως που ανάβει κοντά σε ένα παράθυρο λίγο πριν φτάσει η νύχτα είναι η μαγική ώρα που μου αρέσει. Αυτή η μετάβαση και η διευθέτηση όλων των σκέψεων μιας ημέρας καταλήγουν συλλογικά σε μια πιο ήρεμη κατάσταση ύπαρξης.

Οι δρόμοι είναι άδειοι και το φως είναι έντονο. Δίνω προσοχή στην αρχιτεκτονική των σπιτιών και των κήπων που περπατώ σε αυτό το καταπράσινο προάστιο, και αισθάνομαι σαν να ανακαλύπτω εκ νέου ένα τοπίο που μου είναι οικείο εδώ και χρόνια. 

Μου αρέσει η απεικόνιση του κιτς και των τυχαίων στοιχείων που παρατηρούνται από τις κατασκευές που προβάλλουν γοητευτικά στην άκρη του δρόμου ή μέσα από το πράσινο. Στους πίνακες, οι γραμμές μου είναι απενεργοποιημένες και ελαφρώς παραμορφωμένες, δίνοντας την αίσθηση ενός αθώου και παιδικού τόπου που θα έβλεπε κάποιος σε ένα όνειρο. 

Μια ονειρική κατάσταση του νου όπου οι σκέψεις γίνονται πιο ζωντανές και σαφείς, όπου υπάρχει πάντα μια ελπιδοφόρα ευφορία στο τέλος κάθε περιπάτου».

Σύντομο βιογραφικό

Η Farida El Gazzar (γεν. 1975, Αλεξάνδρεια, Αίγυπτος) ζει και εργάζεται στην Αθήνα. Σπουδές: Royal College of Art, Λονδίνο (ΜΑ, 1998-2000), Kingston University, Λονδίνο (ΒΑ, 1996-1998), Σχολή Βακαλό, Αθήνα (1993-1996). Από το 2003 έως το 2007 υπήρξε  συνιδρυτικό μέλος της ομάδας WARDA. Βασικό ρόλο στο έργο της El Gazzar διαδραματίζει η ενασχόλησή της με την περιοχή της MENASA με αφετηρία την καταγωγή της και τη διαμονή στα παιδικά της χρόνια στην Αλεξάνδρεια και το Κουβέιτ και στη συνέχεια στη διάρκεια έρευνας και residencies στο Κάιρο (Αίγυπτος) και τη Μανάμα (Μπαχρέιν). Πρόσφατες εκθέσεις (επιλογή): ‘Night Garden’ (ατομική έκθεση), Kalfayan Galleries, Athens / Art d’Egypt 2019 και 2018, Κάιρο / ‘Opening Remarks’, Athr Gallery, Jeddah (2018) / Art Basel Miami, Ατομική έκθεση στο Kabinett με τις Kalfayan Galleries (2017) και ‘NP or the Possibilities of Life’ ( διοργάνωση από locus Athens), Αθήνα / ‘Dream City’, Gypsum Gallery, Κάιρο (2015) / ‘Arabic Without A Teacher’, Κεραμεικός, Αθήνα / ‘Οφθαλμοφανές’, Τεχνόπολις, Αθήνα (όλες 2010) / ‘Rehang’, στα πλαίσια του παράλληλου προγράμματος της 11ης Μπιενάλε της Κωνσταντινούπολης, Grand Hotel De Londres, ‘Thirty Posters on Migration’ (οργάνωση: Ινστιτούτο Μεταναστευτικής Πολιτικής, Σταθμός Μετρό Σύνταγμα / ‘The Ultimate Experience’ (curators: William Wells and Mayssa Fatouh), Al Riwaq Gallery, Bahrain (όλα 2009). Η Farida El Gazzar εκπροσωπείται από τις Kalfayan Galleries, Αθήνα – Θεσσαλονίκη.

Farida El Gazzar «Both Sides Of The Moon», Kalfayan Galleries (Χάρητος, Κολωνάκι, Αθήνα), Εγκαίνια: Τρίτη, 6 Ιουλίου 2021, 18.00 – 21.00, Διάρκεια: 6 Ιουλίου – 18 Σεπτεμβρίου. Ώρες λειτουργίας: Δευτέρα 11.00 – 15.00 | Τρίτη – Παρασκευή 11.00 – 19.00 | Σάββατο 11.00 – 15.00. Αύγουστος: κλειστά.

Πηγή: liberal.gr